Forum Makina

Onur Taahhüt, Trimble ile şev kesme hızını %300 artırdı

1981’den bu yana gerek ülkemizde gerekse dünya genelinde imza attığı projelerle adından sıkça söz ettiren ve işindeki kalitesiyle birçok ödül kazanan Onur Taahhüt, tecrübeli personel kadrosu ve geniş makine parkı ile Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi’nin de çözüm sağlayıcıları arasında bulunuyor.



ENR listesinde son olarak dünyanın en büyük 140’ıncı uluslararası müteahhidi konumuna ulaşan Onur Taahhüt, başta altyapı işleri olmak üzere havaalanı, baraj, köprü ve bina yapımı gibi inşaat sektörünün hemen her alanında faaliyet gösteriyor. Firmanın halihazırda 6.500’ü aşan personelinin yaklaşık %54’ü Suudi Arabistan, %19’u Ukrayna, %15’i Türkiye ve %12’si Katar’daki projelerde çalışıyor. Onur Taahhüt son teknoloji ürünü araçlardan oluşan 3.700 adedi aşkın geniş makine parkını sadece kendi işlerinde kullanmakla kalmayıp, diğer firmalara kapsamlı kiralama hizmetleri de sağlıyor.

Onur Taahhüt Kırkağaç-Akhisar Kesimi Otoyol Proje Müdürü Ziya Özkara ile şantiyede bir araya gelerek yoğun şekilde devam eden çalışmaları hakkında bilgi aldık.

Bir dünya firması olmalarının altında yatan en önemli sebebin, kaliteyi birinci öncelik olarak belirlemek ve işe duyulan saygı olduğunu belirten Ziya Özkara, bu projedeki kalitelerinin de örnek gösterildiği ifade etti. Sektörde 30 yılı aşkın tecrübeye sahibi olan Özkara, dünya standartlarındaki kaliteli yapıların ise tecrübe ve teknolojinin bir araya gelmesi ile elde edildiğini vurguladı.



Kendisinden, yeni teknolojileri kullanmaya olan hassasiyetleri çerçevesinde iş makineleri için SITECH-Eurasia firmasından temin ettikleri Trimble marka makine kontrol sistemleriyle ilgili tecrübelerini de dinledik. Bu sistem sayesinde projede önemli oranda hız ve maliyet avantajı sağlamışlar.

Onur Taahhüt’ün bu projede üstlendiği görev hakkında bilgi verebilir misiniz?

Toplam uzunluğu 440 kilometre olan Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi’nde km 296+500 olarak belirtilen Soma-Kırkağaç bölgesinden, km 317+284 olarak belirtilen Akhisar bölgesine kadar olan bölümden sorumluyuz. Bu kapsamda 5 km Kırkağaç-Soma bağlantı yolu ve 8 km Akhisar bağlantı yolunu da Onur Taahhüt olarak üstleniyoruz. Üstlendiğimiz kesimi toprak işleri ve sanat yapıları da dahil olmak üzere anahtar teslim olarak yapmaktayız.

Projemizde yaklaşık 9 milyon metreküp toprak hareketi ve 1,7 milyon ton sıcak ve soğuk karışım asfalt, 200 bin metreküp beton imalatımız bulunuyor. Beton imalat işlerimiz içerisine menfezler, köprüler, kanallar ve drenaj sistemleri de dahildir. Onur Taahhüt, üstlendiği 36 km’yi 3 yıl içerisinde bitirmeyi hedeflemektedir.
“Gebze-İzmir Otoyolu Projesi’ndeki kalitemiz örnek gösterilmektedir”

Projenin yapım aşamasında karşılaştığınız zorluklar nelerdir?

Bizim üstlendiğimiz kesim, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu Projesi’nin en zorlu bölümlerinden biri. Çünkü kesimimiz ovadan geçiyor ve bölgedeki su seviyelerinin çok yüksek olması, otoyolda 55-60 cm oturan yerlerin oluşmasına neden oluyor. Yıllarca üzerinde çalışılmış ve zemin etüdü yapılmış geoteknik raporlara göre hareket ediyoruz. Bu kapsamda, yeraltı sularının dolguya ulaşmasını engellemek adına dolgu tabanlarına 2 metrelik taşlar yerleştirdik. Yol kotuna kadar dolgu yaptıktan sonra ayrıca ilave dolgu çalışmalarımız oldu ve zeminde beklenilen oturmayı hızlandırmak adına ön yükleme ve sürşarj yüklerimizi artırdık.

Karşılaştığımız ancak bizi çok mutlu eden bir başka zorluk ise bölgedeki zeytin ağaçlarının akıbeti oldu. Üstlendiğimiz kesim, zeytin tarımının yapıldığı bölgeden geçmektedir. Köylüler ile iyi ilişkiler geliştirerek, bu ağaçları mümkün olduğunca boş arazilere naklettik. Ağaçlarının kesilmesini istemeyen herkese kendi personelimiz ve makinelerimiz ile hiçbir karşılık beklemeden yardımcı olduk. Kurtarabildiğimiz kadar zeytini kurtarmak ana hedefimizdi; çünkü zeytin ağaçlarının ne denli kutsal olduğunun farkındayız. Zor yetişen ama yetiştiğinde de yüksek verim sağlayan bu güzellikleri korumak, Onur Taahhüt için büyük bir mutluluk kaynağıdır.

Bu projede kullandığınız iş makineleri nelerdir?

Bu projede yaklaşık 300 adet iş makinesi ve ekipman ile yer almaktayız. Her yol şantiyesinde kullanılan ekipmanlarımızın yanı sıra özel amaçlı getirdiğimiz makinelerimiz de bulunuyor. Bu kapsamda saha şartlarına hitap eden ve 8x4 olarak nitelendirilen 70 adet kamyonumuz; ek olarak taş ocağından malzeme getirme amacıyla 5 adet 6x4 kamyonumuz var.

İş makinesinde ise ana ekipmanlarımızı ekskavatörlerimiz oluşturmakta. 20 adet ekskavatörümüzün 6 tanesi, taş ocağında yüklemede çalışan 50 tonluk ekskavatörlerdir. Projede 10 adet dozer ve tamamlayıcı toprak silindiri, vabıl silindir, finişer, arazöz gibi ekipmanlarımız da mevcut. Projeye özel getirdiğimiz ekipmanları ise beton hendek dökme makinesi, trencher ve Sitech Eurasia’nın sunduğu Trimble marka makine kontrol sistemleridir.



“Sistemi Komatsu PC270 ekskavatörlerimizde ve D85 dozerimizde kullanıyoruz”

SITECH-Eurasia ile ne zaman tanıştınız?

Yıllardır dünyada yaygın olarak kullanılan kontrol sistemlerini ilk kez 1992 yılında, Kınalı-Sakarya Otoyolu’nda görmüştüm. Avusturalyalılar, bu cihazın tanıtımını gerçekleştirmişlerdi. Tabii, 26 sene önce Türkiye’de böylesine gelişmiş bir iş makinesi kültürü bulunmamaktaydı. Ancak şimdi, teknoloji ilerledikçe ve rekabet arttıkça, bu tarz sistemlerin ülkemizde kullanılmaya başlandığını görmekteyiz. İhalelerdeki rekabetlerin artması ve yüklenicilerin maliyetleri aşağı düşürme isteği, sistemlerin kullanımını artıracaktır.
Onur Taahhüt olarak bu projede, bir hafta süren demo çalışması sayesinde Sitech makine kontrol sistemleri ile tanıştık. Dünyadaki yenilikleri her zaman takip etmeye çalışıyoruz ve bu yenilikleri kullanmayı bir misyon olarak görmekteyiz. Makine kontrol sistemleri, demo kapsamında Komatsu marka PC270 model ekskavatörümüzde kullanıldı. Verimliliği ölçmek için sistemin kullanıldığı ve kullanılmadığı ekskavatörleri yan yana çalıştırarak her açıdan karşılaştırdık. Ve elde edilen verimi gördüğümüz an derhal iki ünite satın aldık. Şu anda diğer şantiyemizde de greyderlerimize uyguladık.



Sistem nasıl çalışıyor? Şu an bu projede hangi makinelerinizde kullanıyorsunuz?

Sistemde mevcut bulunan kotu ve koordinatları proje dahilinde yüklüyoruz. Program, projeyi cihaza özel kodlara dönüştürüyor ve iş makinelerindeki ekrana aktarıyor. Buradan sonrası ise operatörümüze kalıyor. Sistemi 2 adet Komatsu PC270 ekskavatörlerimizde ve 1 adet Komatsu D85 dozerimizde kullanıyoruz.

Makine kontrol sistemleri size ne gibi avantajlar sağlıyor?

Bizim projede bir milyon metrekareden daha fazla şev işimiz bulunuyor. Genelde yolumuz dolguda gittiği için, şev projesine göre +/- 3 cm hata payı ile ilerlememiz gerekiyordu. Hem sıfırlamayı doğru yapabilmek hem de işi hızlandırmak adına sistemleri makinelerimizde kullamaya başladık. Çoğu insan bilmez ama şev kesmenin maliyeti yüksektir. Bu projede şev kesmenin, 1 metreküp toprağa ek maliyeti 50 kuruştur. Buradaki maliyet ise toplamda 4,5 milyon Lira yapıyor. İşlemi ne kadar hızlı tamamlarsanız, maliyetleri o kadar aşağı çekmiş olursunuz. Bu sistemden önce PC270 makinemiz saatte 50 metrekare şev kesiyordu. Trimble ile hızı şu an saatte 150 metrekareye çıktı. Kısacası Trimble, verimimizi yüzde 300 artırmış durumda.

Sistemi kullanmamız ile işçilik ve makine maliyetlerimiz de düştü. Eski sistemde en az 2 personel daha çalıştırmak zorunda kalırdık; şimdi sadece operatörler ile işimizi daha sağlıklı devam ettiriyoruz. Sistemi kullanmasak, saatte 150 metrekare şev kesebilmek için 2 makineye daha ihtiyaç duyardık. Trimble ile 3 makinenin iş hacmini tek makine ile sağlayabiliyoruz. Bu da yakıt giderlerimizi doğrudan azaltıyor.

“3 makinenin işini tek makine ile yapabiliyoruz”

Dozerimizde elde ettiğimiz verimden de son derece memnunuz. Bu projede toprak işlerini 30 cm tabakalar halinde serip sıkıştırmamız gerekiyor ve bu gereklilik kazık, kot gibi karmaşık işlemlere davetiye çıkarıyor. Ancak Trimble sayesinde bu angaryalardan kurtulduk ve operatörümüz sadece gidiş geliş yapıyor. Sistemin özellikle, toprak işlerinin terasman seviyesinde çok ciddi avantajlar sunduğunu vurgulamak isterim.


SITECH-Eurasia’nın sağladığı destekten memnun musunuz? 

Evet, projedeki destekleri için minnettarız. Telefonla aradığımızda problemi çözmek için her türlü desteği sağlıyorlar; müdahale edemedikleri durumlarda ise 24 saat içerisinde sahaya iniyorlar.

Sistemi başka makinelerinizde de kullanmayı düşünüyor musunuz?

Kesinlikle. Proje ile koordinatları, kotu belirtilmiş tüm projelerimizde ve özellikle tesviye, kanal kazısı gibi işlemlerde hem maliyet hem de performans anlamında yüksek avantajlar sağlıyor. İlk alım maliyetleri insanların gözünü korkutsa dahi sistemler kendini 3-6 ay içerisinde amorti ediyor. Türkiye, müteahhit sayısı ile diğer ülkelerin çok daha önünde. Bu nedenle, teknolojinin nimetlerinden daha çok yararlanmamız ve örnek olmamız gerektiğini düşünüyorum.



Operatör Davut Arslantaş

15 yıllık ekskavatör operatörüyüm ve Trimble sistemlerini 7 aydır kullanmaktayım. Makine kontrol sistemi, işin verimliliğini en az yüzde 80 artırıyor. Eski sistemde topoğraf arkadaşlar ile şev kesiyorduk ve aynı yeri tekrar tekrar yapmamız gerekebiliyordu. Ama şu anda kendim kaç cm kesmem gerektiğini görüyorum ve bu sayede işime yüzde 80 hız kazandırıyorum. Bu sistemin kotlu kazıların hepsine mükemmel uyum sağlayacağını söyleyebilirim.



Operatör Adnan Altun

12 yıllık ekskavatör operatörüyüm, bu projede ise şev kesme operatörü olarak görev yapmaktayım. Şev kesmenin altın kuralı tecrübe ve iyi sıfırlamadır; bu nedenle incelik önemlidir. Trimble kontrol sistemlerini bu noktada çok başarılı buluyorum. Kullanmasını bilen için büyük bir nimet. Topoğraf ile defalarca üzerinden geçmeme gerek kalmıyor ve bu sayede hem işime 3 kat hız katıyor hem de beni psikolojik olarak rahatlatıyor. Bu sistemle kestiğim şevlerin sıfırlamasından şüphe duymuyorum; arkama bakmıyorum bile.