Forum Makina

İş makineleri sektörünün önde gelen markalarından Caterpillar’ın Türkiye ile birlikte Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan ve Uzak Doğu Rusya’daki tek temsilcisi olan Borusan Cat, Revizyon Merkezleri ile geleneksel servis anlayışını değiştirerek sektördeki yenilikçi çözümlere öncülük ediyor.

Küreselleşmeyle birlikte her geçen gün zorlaşan rekabet koşulları, her alanda daha hızlı, kaliteli ve ekonomik çözümleri zorunlu kılıyor. Revizyon Merkezi de, bir Cat iş makinesinin dışarıdan ek bir hizmet almaya ihtiyaç duyulmadan, bir üretim bandı akışıyla A’dan Z’ye yenilenebildiği tesisler olarak tanımlanabilir. 2011 yılında, Borusan Makina ve Güç Sistemleri İcra Kurulu Başkanı Özgür Günaydın’ın o dönemde Ülke Direktörü olduğu Kazakistan’da açılan Borusan Cat’in ilk Revizyon Merkezi tesisi, Caterpillar tarafından da ödüllendirildi ve diğer temsilcilere referans olarak gösterildi.



Kazakistan’daki tesisin başarısını Türkiye’ye taşımak isteyen Borusan Cat, 2017 yılında Gebze ve 2018 yılında Ankara Revizyon Merkezlerini devreye alarak satış sonrası hizmet standartlarını farklı bir boyuta taşıdı. Ekonomide yaşanan olumsuzlukların etkisiyle firmaların ellerindeki mevcut makinelerin kıymetlendiği, kışın yaklaşmasıyla birlikte revizyonların planlandığı bu dönemde Borusan Cat Revizyon Merkezi Müdürü Ömer Demirkale ve Gebze Revizyon Merkezi Yöneticisi Emre Karahan ile bir araya gelerek Revizyon Merkezlerini yakın plana aldık.



Neden Revizyon Merkezi?

Borusan Cat olarak 1994’ten bu yana müşterilerimize yaygın servis ağımızla hizmet sağlıyoruz. Revizyon Merkezlerinden önce makine ve komponent revizyonlarını bölgesel servis merkezlerimizde gerçekleştiriyorduk. Günümüzde 2 ana revizyon merkezimizle tüm Türkiye’ye hizmet veriyoruz. Revizyon Merkezleri ile birlikte dışarıya bir bağımlılığımız kalmadı. Bir makine veya komponent merkezimize geldiği zaman, tamamen kendi personel ve ekipmanlarımızla A’dan Z’ye yenileyebiliyoruz.

Buradaki felsefemiz müşterilerimize en hızlı, kaliteli ve uygun maliyetli hizmeti vererek değer yaratmaktır. Çıkan her parçayı yenisiyle değiştirip daha çok parça satışı yapmak gibi bir hedefimiz yok. Caterpillar da bizden bunu istemiyor. Dağıttığımız bir komponentin içindeki parçaları yeniden kullanabilmenin yollarını arıyoruz. Bunun için çalışan mühendis ekiplerimiz ve yeniden kullanım prosedürlerimiz var. Her türlü kaynak, torna, talaşlı imalat imkânımız var. Böylece hem ülke ekonomisine hem de müşterilerimizin cebine katkı sağlıyoruz. Elbette bütün bu süreçleri Caterpillar’ın bilgisi ve onayı dahilinde, kaliteden en ufak taviz vermeden gerçekleştiriyoruz.



Burada bir fabrika gibi çalışıyoruz. İşlerimizi istasyonlara böldük. Böylece o istasyonlardaki insanları uzmanlaştırmış oluyorsunuz. Bunun iki avantajı oluyor. Birincisi hızlı adaptasyon sağlamış oluyorsunuz. İkinci olarak ise uzmanlığın getirdiği kaliteli bakış ve hızlı iş yapma geliyor. Böylelikle bir yandan revizyon süreleri kısalırken, aynı zamanda yapılan işin kalitesi artıyor.

Sürecin hızlanmasıyla birlikte inanılmaz bir verimlilik artışı sağladık. Aynı sayıda teknisyenle yaptığımız iş miktarı, geçmişe kıyasla neredeyse %50 arttı.



Bir fabrika gibi olduğunu belirttiniz. Revizyon Merkezlerinin yapısından bahseder misiniz?

Revizyon Merkezlerimiz bünyesinde 3 ana atölyemiz bulunuyor. Bunlardan ilki komponent revizyonlarının yapıldığı ana atölyemizdir. Bu atölye bünyesinde yine ayrı ayrı motor, güç aktarma ve hidrolik atölyelerimiz var. Bunların her birinin başında sorumlu birer mühendis arkadaşımız ve takım liderlerimiz çalışıyor. Gelen komponentler bir fabrikada olduğu gibi belirli proseslerden geçiyor.

‘Equipment Rebuilt Shop’ olarak adlandırdığımız ikinci atölyemizde bir makinenin A’dan Z’ye komple revizyonu gerçekleşiyor. En büyük Cat modellerinin dahi içine girebildiği büyük yıkama istasyonumuzdan çıkan makineler burada sökülüp dağıtılıyor. Komponentler farklı istasyonlara dağıldığı için kusursuz bir planlama gerektiriyor. Burada da bir mühendis liderliğinde güçlü bir planlama ekibimiz var.

Revizyon merkezimizin üçüncü atölyesi olan ‘Machine Shop’ ise talaşlı imalat yapılan, katma değer sağlama anlamında sektörde fark yarattığımız bir alan. Motor rektifiye işlemleri dahi tamamen burada yapılıyor. Kendimize özel kaynakhanemiz ve tornahanemiz var. Tesisimizde en büyük makinelerimizin bile işlem görebildiği kumlama ve boyama atölyemiz bulunuyor.



Dışarıya gönderdiğiniz bir iş olmuyor mu?

Aslında 2 yıl öncesine kadar vardı. Hiç durmadan devam eden sürekli iyileştirme projelerimiz sayesinde bunu neredeyse tamamen bitirdik. Şu an yıl içerisinde az sayıdaki bazı özel durumlar haricinde dış tedarikçilerden destek almıyoruz. Dış tedarikçilerimizle çalışmamız durumunda kurduğumuz kalite sistemi ile yapılan işleri detaylı bir kontrol sürecinden geçirmeden kabulü yapılmamaktadır.

Burada yaptığımız işleri ilk aşamadan sonuçlanıncaya kadar sayısal değerleriyle ölçüyoruz. Böylece müşterilerden gelen geri bildirimlerle birlikte tüm işimizi analiz etme şansımız oluyor. Nerede yanlış yapıyoruz? Neyi daha iyi yapabiliriz? Nereyi iyileştirebiliriz?

Bu iyileştirmelerin sürdürülebilir olmasıdır asıl kıymetli olan. Bu sebeple tüm çalışanlarımızın bu süreci sahiplenmesini istedik. Atölyelerimizin her bölümünde metrik sonuçlarımızı gösteren tahtalar ve sürekli iyileştirme panoları vardır. Bölümlerde çalışan arkadaşlarımız önerilerini ve hissettikleri ihtiyaçları sonuçları da görerek bu panolara yazarlar. Böylece çalışanlarımız kendi önerileriyle birlikte gelişen bu sistemde, işlerini daha verimli ve kaliteli şekilde yapmak için çaba sarf ediyorlar.



Böyle bir süreç, güçlü bir ekip gerektiriyor olmalı...

Her bölümümüzde bir atölye mühendisimiz, kendi alanında tecrübe sahibi uzman teknisyen statüsünde takım liderlerimiz ve teknisyen ekiplerimiz var. Sürekli bir büyüme içerisinde olduğumuz için teknisyen ekiplerimizde tecrübeyle gençliği bir araya getiriyoruz.

Tabi burada teknisyen arkadaşlarımızın yetkinliği ile birlikte sistem de çok önemli. Çok hızlı ve dikkat gerektiren bir iş sirkülasyonu var. Dolayısıyla teknisyenlerimizin kullanması için her istasyonumuzda işin nasıl yapılacağına dair adımları içeren kapsamlı dokümanlar bulunuyor.

Personel eğitimleri konusunda çok hassasız. Düzenli olarak eğitim alıyorlar. Zaten eğitim merkezimiz de burada, Gebze’de. Öte yandan Revizyon Merkezimize özel iş başında eğitim veren bir eğitmenimiz var.



Müşterilerinizin Revizyon Merkezlerine yaklaşımı nasıl oldu?

Başlangıçta alışkanlıklardan kaynaklanan bazı önyargılar vardı. Bazı müşterilerimiz, “Makinem gözümün önünde olsun” diyerek makinelerini bulundukları ilden Revizyon Merkezlerine göndermek istemediler. Ama sonra gelip buradaki tesisi, teknolojiyi ve olanakları görünce ikna oldular.

Biz burada müşterilerimizin işini en az maliyetlerle, hızlı ve kaliteli bir şekilde yaparak onların güvenini kazanmak istiyoruz. Örneğin bir motor bloğu hasar görmüşse, teknisyenlerimiz bunu kolayca yenisiyle değiştirmek yerine en yeni teknolojileri kullanarak nasıl tamir edebileceklerinin yollarını araştırıyorlar.
Müşterilerimizden gelen geri bildirimler işimizin süreçlerini geliştirmekte bize yardımcı oluyor. Örneğin, önceleri 3-4 günü bulan komponent transfer süremizi, lojistik partnerimiz Borusan Lojistik ile geliştirdiğimiz bir yapı sayesinde 1 günlük seviyelere kadar düşürdük. Sonuçta müşterilerimiz ceplerinden çıkan paraya ve memnuniyetlerine dikkat ediyorlar. İşlerinin İzmir’de veya Gebze’de yapılması fark etmiyor.
Bir makine veya komponent buraya gelip arıza tespiti yapıldıktan sonra müşterilerimize oldukça detaylı bir ekspertiz raporunu resimli olarak sunuyoruz. Açıkta kalan en ufak bir konu olmuyor. Ama isterlerse müşterilerimizi burada da ağırlayıp bilgi veriyoruz. Bir sonraki projemiz insanların internet üzerinden bağlanarak komponentlerini izleyebilmesi olacak.



Ortalama revizyon süreleri nedir?

Buradaki süreçleri piyasayla mukayese etmek doğru olmaz. İşin her aşamasında çok daha hassas ve detaylı şekilde çalışıyoruz. En küçük bir hataya dahi tahammülümüz yok. Kirlilik kontrolüne çok dikkat ediyoruz. Her parça streçleniyor. Zira komponentten yağa karışabilecek en ufak bir pislik bütün bir sistemi bozabilir. Ayrıca her komponent özel test ekipmanlarıyla kontrol ve test sonrası boya işlemi yapılmadan teslimat yapılmamaktadır.

Revizyon süreleri elbette komponente bağlı olarak değişiyor. Bir motor ile hidrolik pompa revizyon süreci aynı değil. Bunula birlikte, işe ilk başladığımız zaman bir komponentin ortalama revizyon süresi 25-30 günlerdeydi. Geçen 1,5 yılda bu süreyi 15 gün ortalamasına indirdik. Bunu daha da ilerleteceğiz.
Müşterilerimize daha fazla katma değer ve hız sunabilmek için daha bir komponent sahada sökülürken, yedek parça departmanımızın desteğiyle bir stok tespit ve temin çalışması yaparak parça bekleme süresini minimize ediyoruz.

Komple makine revizyonlarında da başarı hikayelerimiz var. Örneğin, İstanbul Havalimanında çalışan devasa 390F ekskavatörlerimizin komple revizyonlarını bundan 1,5 yıl önce 2,5 aydan uzun sürede tamamlarken, çok daha iyi planlanmış bir ekip çalışmasıyla bugün bunu 24 güne indirmeyi başardık.



Makine ve komponentlere garanti veriyor musunuz?

Garanti şartlarımız yine Caterpillar tarafından belirleniyor. Yeni Cat iş makinelerinin garanti süresi 1 yıldır. Revizyon Merkezlerimizde revize ettiğimiz makine ve komponentlere de 1 yıl garanti veriyoruz.
Oldukça kapsamlı ve gelişmiş test ekipmanlarımız var. Dolayısıyla komponentleri daha makine üzerine takmadan ölçerek problemleri görmek veya makine üzerindeymiş gibi çalıştırıp testlerini ve gerekli ayarlarını yapmak mümkün olabiliyor. 1 yıl garantimiz var ama zaten bizim de amacımız hatasız iş çıkarmak.
Kış aylarıyla birlikte revizyon sezonu başladı. Size başvuracak müşterileriniz için yeterli kapasiteniz var mı?
Kalite departmanımızdan düzenli olarak kapasite raporu alıyoruz. Müşterilerimizin gösterdiği ilgi sayesinde kapasite kullanım oranlarımız son derece yüksek seyrediyor. Süreçlerimizi hızlandırmamızın bize sağladığı ekstra iş kapasitesiyle yeni gelecek işler için de hazırız.

SOS Laboratuvar Sorumlusu Gamze İmal




Laboratuvarımızda, makinelerin motor, hidrolik sistem ve şanzıman gibi bölümlerinden alınan yağ numunelerini analiz ederek makinenin ve yağın durumunu takip ediyoruz. Olası bir sorunu daha maliyetli hale gelmeden önce erkenden tespit ederek müşterimize bildiriyoruz. Ancak bunun için yağ analizlerinin düzenli olarak yapılması gerekiyor.



MOTOR YENİLEME BÖLÜMÜ

Bir motor revizyonu için gerekebilecek tüm ekipmanlar burada bulunuyor. Bunlar sırasıyla:

•    Yüzey taşlama tezgâhı: Silindir kapaklarının hasar gören yüzeyleri taşlama yapılarak standart değerlere getiriliyor.
•    Yuva işleme tezgâhı: Supap yuvalarında oluşan aşınmalar taşlama yapılarak gideriliyor.
•    Rektifiye tezgâhı: Blokta gömlek yeri açıldıktan sonra gömlekler çakılıyor ve tezgâhta işleniyor.
•    Honlama tezgâhı: Silindirlerin iç yüzeyleri standart ölçü ve yağ tutma özelliklerine kavuşturuluyor.
•    Torna tezgâhı: Krank ve eksantrik milleri polisaj işlemi ile yeniden kullanılabilecek hale getiriliyor.
•    Kol-burç barası tezgâhı: Çalışmış piston kollarına yeni takılan burçlar orijinal ölçülerine getiriliyor.

TURBO REVİZYON MERKEZİ

İş makinelerinin akciğeri olan turboların revizyonu çok hassas bir işlem. Motora yeterli hava girişini sağlayan bu organın da düzenli olarak revizyonu gerekiyor. Revizyon Merkezi bünyesindeki bu istasyonda, en küçüğünden en büyüğüne kadar her türlü turbonun balans ayarı, revizyonu ve testleri yapılabiliyor. Merkezde tecrübesi 30 yıla yaklaşan bir turbo teknisyeni çalışıyor.