HİDROMEK, HMK 490 LC HD ile madencilikteki etkinliğini arttırıyor |
|
Grup İdeal Madencilik Firma Ortağı Selçuk Şahin:
“Hidromek, ürün ve hizmetlerindeki kalite standartlarını koruduğu sürece madencilik sektöründe de payını artırmaya devam edecektir.”
Gelişmekte olan bir ülke olarak enerji ihtiyacımız her geçen gün artıyor. Bunun büyük bir bölümünü ithal etmek durumunda olmamız ise yerli kaynakların önemini bir kat daha artırıyor. Balıkesir’in Kepsut ilçesine bağlı İsaalan Mahallesi’nde bulunan açık maden işletmesinde çıkardığı yüksek kalorili linyit kömürünü yıkama tesisinde zenginleştirerek pazara sunan Grup İdeal Madencilik, ülke ekonomisine önemli ölçüde katkı sağlıyor.
Maden mühendisi olarak mezun olduktan sonra bugüne kadar geçen 26 yılını sektöre adayan, halihazırda Grup İdeal Madencilik firma ortağı ve aynı zamanda KÖMÜRDER (Kömür Üreticileri Derneği) Yönetim Kurulu Üyesi olan Selçuk Şahin ile bir araya gelerek faaliyetleri ve makine tercihleri üzerine konuştuk.
İdeal Madencilik ne zaman faaliyete başladı?
Maden sahamızı 2009 yılında devlet tarafından açılan bir ihale neticesinde aldık. Yaptığımız sondaj çalışmaları kapsamında 10 yıllık bir rezerv tespit ettik ve kömür sektörünün ülkemizde önde gelen firmalarından Polat Madencilik ile birlikte İdeal Madencilik firmasını kurarak faaliyete başladık. Saatte 100 ton yıkama kapasiteli kömür zenginleştirme tesisimizi Çin’den getirdik. Toplam 1 milyon tonluk bir rezervimiz var. Yaklaşık 90 kişilik bir ekiple yılda ortalama 100 bin ton üretim gerçekleştiriyoruz. Altıncı yılımızdayız, 4 yıl sonra sahayı restore etmiş olarak terk edeceğiz inşallah.
Kömürünüzün kalitesi ve kullanım alanları hakkında bilgi verir misiniz?
Zenginleştirme işleminden sonra 4 bin 500 kaloride, Türkiye’nin kaliteli kömürlerindendir. Üretimin yüzde 80’ini sanayiye, yüzde 20’sini de paketleyerek ısınma amaçlı satıyoruz.
Madeninizin verimliliği nasıl?
Sahadaki ilk sondaj çalışmaları neticesinde bir yeraltı maden işletmesi açmak hesabıyla yola çıkmıştık. Sonrasında yüzeye yakın kömürler de bulundu. Eğer kömürü çıkarana kadar olan kazı maliyeti, yer altı maliyetlerinden daha avantajlıysa, açmayı yeğliyoruz. Çünkü açık maden daha güvenli bir çalışma ortamı, daha kolay üretim yapabiliyorsunuz ve kömürün tamamını üretme şansınız var. Yeraltında çalışırken kömürün çok büyük bir kısmını yeraltında bırakmak zorunda kalıyorsunuz. Bizimki gibi 20 metreye yakın kalınlıkta bir damarda, kömürün en az yarısını yeraltında bırakırsınız.
Bunun bir mühendislik oranı da var. Türkiye’deki kömür fiyatlarına göre 1’e 20 oranı iyidir diyoruz. Bunun anlamı, 1 ton kömür üretmek için ortalama 20 metreküpe kadar hafriyat yapmaktır. Balıkesir sahamızda bu oran yaklaşık 1’e 18’e geliyor. Tabi bu yılların ortalamasıdır; yıllara bölmek gerekiyor. İlk yıl 1’e 4’le çalıştık. İkinci yıl 1’e 7’ye çıktı. Yıllar geçtikçe yapılması gereken hafriyat miktarı artıyor.
Yüksek miktarda malzeme hareketliliği gerektiren bu işteki en büyük maliyet kalemleriniz nelerdir?
Ton başına maliyet deyince bir açık işletmedeki en büyük maliyet unsuru mazottur. Çünkü çok sayıda iş makinesi ve kamyon çalışıyor. Bu maliyet her işletme için farklıdır. Kolay şartlarda hafriyat yapanlar, hiç rampa görmeyen sahalar var. Bunlarda mazot maliyeti azdır. Ama bizim sahamız biraz zor. Hafriyat için alanımız dar ve döküm sahası için rampa çıkmak zorundayız. O yüzden akaryakıtın toplam maliyetimizdeki payı yüzde 40-45’i buluyor. Yüzde 30’u işçilik ve kalanı da diğer maliyetlerdir.
Ocağınızdaki üretimin ve makinelerin verimliliğini nasıl takip ediyorsunuz?
Ocağımızda, son 1 yılın bütün ortalamalarını verecek kadar kapsamlı, kayda dayalı bir bilgilendirme sistemimiz var. 8 saatlik her bir vardiyanın çalışma performansını yakından izliyoruz. Ne kadar üretim yapıldı? Ne kadar mazot tüketildi? O vardiyada kaç kişi vardı? Hepsini biliyoruz.
Makinelerin verimliliğini de o dönemde yaptığı üretimden takip edebiliyoruz. Bunda operatörün becerikliliği de çok önemlidir. Aynı 2 makineyi, aynı malzemede ve aynı şartlarda 1 ay çalıştırırsın, 1 ay sonra bakarsın bir makine diğerinden farklı yakmıştır. Bir makine daha çok arıza yapmıştır. Bir makine daha fazla iş yapmıştır. Makineyle çalışıyorsun çok iyi iş yapıyor, kapasitesi çok iyi, yakıtı çok düşük, yedek parçası ucuz ama çok arıza yapıyor. Planladığımız üretim rakamlarına yine planladığımız süreler içerisinde ulaşmamız bizim için büyük önem taşıyor. Dolayısıyla makinelerimizin durmadan ve verimli bir şekilde çalışması gerekiyor.
Makine alımında hangi noktalara dikkat ediyorsunuz?
Açık işletmelerde en önemli konular; makinenin yükleme süreleri, kazı kabiliyeti, yakıt giderleri ve yedek parça temin süreleridir. Bir yedek parçaya ihtiyacınız olduğunda bu hizmeti bir 3 saatte almak var, bir de 3 günde almak var. 2 vardiya çalıştığımız için durmaya tahammülümüz yok. Çok basit bir ekipmanın bile çalışmaması, maliyet olarak bize geri dönüyor. Yıkama tesisi, döküm, nakliye ve daha birçok benzeri işlemin hepsi ocağa bağlı olarak faaliyet gösteriyor. Bunun dışında bir de satış ekibimize bir üretim miktarı bildiriyoruz. Dolayısıyla çarkın dişlilerini oluşturan bu öğelerin bir tanesi çalışmazsa sistem olduğu yerde yığılıp kalıyor.
Makine parkınızda hangi araçlar bulunuyor?
2’si HİDROMEK HMK 490 LC HD olmak üzere 3 adet paletli ekskavatör, 2 adet lastikli yükleyici, 9 adet çift çeker kamyon ve 2 adet belden kırma kamyon kullanıyoruz. Ocakta ana yükleyici olarak 50 ton sınıfı ekskavatörlerden yararlanıyoruz. Ayrıca delme patlatma işlemi için 1 adet kiralık delicimiz bulunuyor.
Sizi HİDROMEK almaya götüren süreç nasıl gelişti?
Biz zaten bir yerli üretici olarak Hidromek’i uzun bir süredir takip ediyoruz. 50 ton sınıfındaki ekskavatörlerini pazara sunalı kısa bir süre oldu henüz ama daha düşük kapasitedeki modellerinden duyulan memnuniyeti izliyorduk. O yüzden HMK 490 LC HD ile de aynı verimin sağlanacağına inandık.
Bir mermer ocağı düşünün, yeraltı kaynağını ihraç edip ülkeye katkı sağlarken bunu yapmak için bütün ihtiyaçlarını ithal ediyor. Bu bir çelişkidir. Dolayısıyla Hidromek’i tercih etmemizin birinci unsuru yerli üretici olmasıydı. İkinci temel unsur ise yedek parça ve servis hizmeti oldu. Temin süresi konusunda da Hidromek’in daha avantajlı olduğunu düşünüyoruz. Bir de aynı dili konuşmak var. Beklentilerimiz yüksek, bunu yaşayıp göreceğiz.
Hidromek, ürün ve hizmetlerindeki kalite standartlarını koruduğu sürece madencilik sektöründe de payını artıracaktır.
HİDROMEK HMK 490 LC HD paletli ekskavatörlerinizin şu ana kadarki üretim performansından ve yakıt tüketiminden memnun musunuz?
Makinelerimiz henüz yeni sayılır. Şu ana kadar önemli bir sorun yaşamadık. Üretim anlamında, bu iki makineyle beklediğimiz kamyon sefer sayısını sağlayabiliyoruz.
Bizim madenciler hemen sorar, makine ne kadar yakıyor diye. Makineyi rölantide çalıştırırsın şu kadar yakar, serbest malzemeye koyarsın bir türlü yakar, kazıya koyarsın başka bir türlü yakar. Dolayısıyla bu bir ölçü değildir. Bunun ölçüsü ortalama yakıtla ilgili bir şey. Yani benim sahamda, benim şartlarımda çalışmış farklı bir makinenin ortalama tüketimiyle, aynı şartlarda çalışmış Hidromek’in ortalama tüketiminin karşılaştırılması gerekir. Önceki makinelerimize kıyasla toplam yakıt tüketimimizin düştüğünü söyleyebilirim.
HİDROMEK ekskavatörleri diğer madencilere tavsiye ediyor musunuz?
Bizim gibi madencilik firmalarının, mermer firmalarının Hidromek’i sahalarına koymaları ve önceki makineleriyle kıyaslamaları gerekiyor. Hidromek bugüne kadar inşaat sahalarına, yol şantiyelerine çok makine sattı. Bu durum, maden sahalarında da devam edecektir.
HİDROMEK HMK 490 LC HD Operatörü Vedat Soğan:
Genç yaştan beri iş makinelerinin içindeyim ve maden sektöründe tecrübeli bir operatörüm. Bugüne kadar bütün ekskavatör markalarını kullandım diyebilirim. HMK 490 LC HD’i de geldiğinden beri ben kullanıyorum. Kabini gayet konforlu, otomobil konforunu aratmıyor. Yakıt ekonomisi sağlayan start stop kontrolü, diğer markalara göre avantaj sağlıyor. Levyeleri istediğim gibi ayarlayabiliyorum. Görüş açısı da gayet iyi ve güvenli. Normal modda kullanmama rağmen yüksek bir performans sağlıyor. 3 metreküplük kaya kovası ile 18 metreküp kapasiteli bir kamyonu ortalama 6-7 seferde dolduruyorum; bu da 2 dakikalık bir süreyi kapsıyor.