Forum Makina

Simülasyon çözümleri üreten Simsoft, sunduğu farklı eğitim senaryosu uygulamaları ile operatörlerin eğitilmesine yardımcı olurken, taktiksel eğitimlerle de bir projede yer alan ekibin daha organize hareket etmesine katkıda bulunuyor.

İş makinesi kullanımını öğrenmek veya mevcut yetenekleri geliştirmek için en önemli gereçlerden biri olan simülasyon eğitimleri yaygınlaşmasını sürdürüyor. Özellikle devlet kurumları altındaki çeşitli birimler, iş makinesi operatörlerinin makinelere olan hakimiyetini güçlendirmek için simülasyon eğitimine başvuruyorlar. Bu alanda hizmet veren modelleme ve simülasyon firmaları da pazara iş makinesi sunan şirketlerin kabin ve ekipmanlarını kullanmak suretiyle zaman zaman işbirliği yapabiliyorlar. Dolayısıyla gerçekçi bir ortamda bu eğitimleri sunmuş oluyorlar. Bu firmalardan olan Simsoft da yerli bir üretici olarak gerek kamu gerek özel sektöre yönelik simülasyon çözümlerini sunuyor. Konuyla ilgili Simsoft Ürün Yöneticisi ve İş Geliştirme Uzmanı Damla Sivrioğlu Aslan, firmasının geliştirmiş olduğu iş makinesi kullanımına yönelik simülasyon çözümlerini ve iş sağlığı ve güvenliği gerektiren proje uygulamalarındaki hizmetlerini anlattı.

Firmanızdan bahseder misiniz?
Simsoft olarak kurum personeli eğitimlerine yönelik simülasyon ve simülatör teknolojisi barındıran ürünler üreten bir firmayız. ODTÜ Teknokent merkezli olmak üzere 4 farklı lokasyonda ofislerimiz var. Aynı zamanda Ankara Gimat’ta entegrasyon ve test üretim merkezimizle birlikte toplamda 160 kişilik çalışanımızla faaliyet gösteriyoruz. Şimdiye kadar hem savunma sanayide hem kamuda hem de özel sektörde olmak üzere pek çok kurum ve kuruluşa eğitim merkezleri ve ürün kurulumları gerçekleştirdik. Ayrıca Amerika, Türkmenistan ve Malezya’da da temsilciliklerimiz bulunuyor.

Bu kadar büyük bir ekip olmanın sırrı nerede yatıyor?
Bunun en önemli nedeni yerli üretim yapan bir firma olmamızdır. Bilindiği gibi simülatör ve simülasyon teknolojilerinde en önemli konu yazılım. Mevcut yazılım mühendislerimiz bu müşterilerimizin gereksinim analizlerini yapıyor. Ardından tasarım, geliştirme ve kodlamaları gerçekleştiriliyor. Böylelikle donanımla birlikte bir sistem halinde müşterilerimize anahtar teslim eğitim merkezi çözümleri sağlayabiliyoruz. Türkiye’de simülatör alanında en geniş yelpazesi olan şirket olma özelliğine sahibiz diyebiliriz.

Hizmet sunduğunuz müşteri grupları kimler?
Birden fazla alanda simülasyon çözümlerimiz var. Askeri ve zırhlı araçların simülatörlerini geliştiriyor ve mürettebat eğitimi için ordumuza sunuyoruz. Bunun yanı sıra otobüs, ağır vasıta, otomobil ve iş makineleri gibi simülatörlerimiz mevcut. Örneğin; Milli Eğitim Bakanlığı’nın Trafik Daire Başkanlığı altındaki motorlu taşıt sürücü kurslarına simülatörlerimizle çözümler sunmaya devam ediyoruz.

İş makinelerine yönelik müşteri uygulamalarınız neler?
Devlet Su İşleri, Türkiye’de en fazla iş makinesi bulunduran kurumlardan bir tanesi. Irmak ve dere kenarlarından barajlara kadar çeşitli yerlerde kullandıkları 1000’den fazla sayıda iş makineleri bulunuyor. En önemli müşterilerimizden olan bu kuruma ekskavatör ve dozer simülatörleri sunmuş bulunuyoruz. Kurumun Etlik’te yer alan eğitim merkezinde, operatörlere kapsamlı eğitimler bu ürünlerimiz ile sunuluyor.

Biz de bu simülatörleri gerçekleştirirken Liebherr ve HİDROMEK firmalarıyla iş birlikleri gerçekleştirdik. Liebherr ve HİDROMEK tarafından sağlanan gerçek iş makinesi kabinlerinin etrafını ekranlarla çevirdik ve altına 6 eksenli hareketli platform entegre ederek farklı eğitim senaryolarının uygulandığı bir simülatör sistemi haline getirdik. Böylelikle operatörlerin farklı hava ve zemin koşullarında çalışarak eğitim alabileceği bir ortam yaratmış olduk. Simülatör kabininin içerisindeki bütün gerçek donanımlar opsiyonel olarak çalışır durumda. Operatör kabine binip kapıyı kapattığı zaman, kendisini 4 tarafı ekranlarla çevrili simülasyon ortamında buluyor. Hem ayak hem de el joystickleriyle gerçek hayata uygun olarak paletli ekskavatörünü kullanabiliyor. Farklı ataşmanlar kullanarak farklı uygulamalar gerçekleştirilebiliyor. Taş kırma, şev açma, kazı yapma, tünel kazma bunlardan bazıları. Bu simülatörlerde gösterge panelinin de çalışır durumda olduğunu söylemeliyim.

Simülasyonlarda gerçekçiliği nasıl sağlıyorsunuz? Öncelikle toprak dinamiği, makinenin devri, hızlanması ve bom kaldırma hızlarını gerçekçi vermemiz gerekiyor. Makine mühendislerimiz, matematiksel modelleri algoritmalarla birlikte fonksiyonlar haline getiriyor. İlgili uygulamadaki fizik ve matematik, yazılım mühendisleri sayesinde simülatörümüzde gömülü hale getiriliyor. Böylece iş kazalarına yönelik tehlikeli durumlar yaratacak olayları, değişik hava koşullarında ve değişik toprak koşullarında sağlamış oluyoruz. Gece eğitimleri ve karla mücadele eğitimleri gibi detaylı konuları da işleyebiliyoruz.

Yine kurumlarla birlikte çalışarak kurumun ihtiyaçlarına yönelik işe uygun senaryoları geliştirme şansımız bulunuyor. Müşterimiz olan kurumun gereksinimleri neyse ona yönelik çalışıyor ve tasarım yapıyoruz. Ayrıca operatör, simülatörü kullanırken otomatik bir ölçme değerlendirme süreci işliyor. Böylece simülatörle eğitim alan tüm kullanıcılara ilgili objektif bir değerlendirme ve standart bir eğitim sağlanmış oluyor. Eğitimin sonunda eğitmenler de çıkan raporları inceleyerek operatörün eksik yönlerini görebiliyorlar.

Çoklu çalışma ortamı
İş makinesi simülatörleriyle operasyonel eğitimler vermek mümkün. Aynı zamanda ekip halinde çoklu bir çalışma ortamı da yaratılıyor. Bir inşaat ortamında kule vinç bir tarafta çalışırken kepçe operatörü de aynı anda aynı senaryoda çalışma imkanına sahip olabiliyor.

Kurumlara yönelik çalışma ortamlarına yönelik eğitim simülasyonu örnekleri verir misiniz?
Taktiksel eğitimlerde acil durum eğitimi simülasyonlarımız mevcut. Örneğin yıkım işlemi bir projedir ve yıkım öncesi çeşitli analizlerin yapılması, ona göre önlemlerin alınması, operasyonun belli bir sırada yapılması gerekiyor. İşte bu taktiklerin öğrenileceği simülasyonlar hazırlıyoruz. Buna benzer konularda şimdiye kadar Devlet Hava Meydanları ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile ürünler geliştirdik.

İtfaiyeciliğe yönelik yaptığımız bir üründe Devlet Hava Meydanları personelinin görev alanları kapsamında yer alan olaylar simüle ediliyor. Amir veya er seviyesi gibi çeşitli kademelerde görev alan personeller bu ciddi oyunu oynayarak bir uçak yangını çıktığında oraya kaç araçla ve kaç itfaiye eriyle ne şekilde müdahale edilmesi gerektiği konusunda taktik seviyede eğitilmiş oluyorlar. Böylece komuta seviyesinde karar almaya yönelik mühendisler, amir seviyesindeki personeller muhakeme ve karar alma yeteneklerini geliştirmiş oluyorlar.

Böylelikle teknik personeller değişik olaylarda nasıl bir tarz ve davranış sergilemeleri gerektiğini deneyerek öğrenmiş oluyorlar. İş makineleri simülatöründe bahsettiğim gibi bu oyunun arka planında da otomatik bir ölçme değerlendirme modülü çalışıyor. İşlemleri doğru sırayla yapmayan personellerin perfomansı eksi puan olarak rapor ediliyor. Yine diyelim ki eğitim senaryosunda bir kaza neticesinde tankerden sızan bir yakıt vakası var. Olay yerine giden bir belediye itfaiye personelinin önce emniyet şeridi önlemi alması ve sızıntı ile ilgili analizler yapması gerekiyor. Simülasyonun başından sonuna çeşitli komutlar vererek bu oyun oynanabiliyor. Yazılımda mevcut yapay zekâ modülü sayesinde hangi komut verilirse ona uygun rastgele ilerleyebilen bir simülasyon ortamı mevcut. Kısacası oyun sırasında sergilediğimiz davranış serisine bağlı olarak ilerleyen bir simülasyon bulunuyor.

“Çalışanlar, simülasyonla sadece makine kullanımı değil, bir projenin yönetilmesini de öğrenmiş oluyorlar”

Böylece çalışanlar sadece operasyonel anlamda makine kullanımına yönelik değil, aynı zamanda taktiksel anlamda da bir projeyi nasıl yöneteceklerini baştan sona öğrenmiş oluyorlar. İşletilen eğitim senaryolarında hem kazazedeleri olay yerinden kurtarmaya yönelik hem de yakıt sızıntısından dolayı yangın çıkmaması için belli işlemler, oyuncular tarafından gerçekleştiriliyor. Eğitim modülünde senaryo yaratılırken esnek bir yapı mevcut. Eğitmen ortamdaki binaları, kat seviyesini veya ağaçları kendisi ayarlayabiliyor. Senaryonun tehlike seviyesini değiştirebiliyor veya anlık tehlike yaratabiliyorlar. Örneğin bir yangın isteniyorsa yangının büyüklüğünü ayarlayabiliyorlar. Bu tür senaryolar iş makinelerinin çalıştığı sahalar için de uyarlanabiliyor.

Simsoft’un gerçekleştirdiği makine simülatörleri ve senaryoları:

Makine Simülatörleri
• Ekskavatör
• Kule Vinci
• Dozer
• Yükleyici (Loder)

Senaryolar
• Yüzey kazma işlemi
• Kanal kazma işlemi
• Kanal kazma ve kamyona yükleme işlemi
• Kazılmış kanala boru yerleştirme
• Başüstü seviyede kazı yapma
• Zemin altına dalarak kazı
• Makinenin yamaçlarda çalışması
• Engeller arasından geçme
• Konik üzerinden top alma ve sepete bırakma
• Kova konumlama
• Kayalar kullanarak duvar yapma
• Irmak içerisinde çalışma
• Irmak/kanal kenarında çalışma
• Dere yatağında kazı
• Kırıcı ile çalışma
• Kaya veya beton blok kırma
• Kırıcı uç seçimi