Forum Makina

İş makinelerinde sanal gerçeklik dönemi... Komatsu VR Simülatörü, Türkiye’de ilk kez Temsa İş Makinaları ile sahalara indi. Son seri Komatsu ekskavatörlere uyarlanan VR simülatörü ile operatörlerin güvenliğini artırmanın, üretkenliği geliştirmenin ve makinenin doğru kullanımını sağlamanın mümkün olduğu belirtiliyor.

İşgücü, yeni nesil ile değişirken “İyi operatör bulamıyoruz.” diyen firmaların sayısı günden güne artıyor. İşi sahada öğrenip iyi birer operatör olmak isteyen adaylar, güvenlik riskleri, yakıt sarfiyatı ve iş verimliliğinin olumsuz etkilenmesi gibi konular nedeniyle saha eğitiminden uzak kalabiliyorlar. Kurslarda verilen eğitimlerin yetersizliği tartışılırken, yeni nesil operatörlerin çağdaş, yeni ve farklı yöntemler ile eğitilmesi ana gündem maddelerinden biri haline geldi. Bu yeniliklerin en faydalıları arasında gösterilen ve geçmişte pilot eğitimi gibi alanlarda şirketlere yardımcı olan simülatörler, iş makinesi sektörüne de hızlı bir giriş yaptı ve etkinliğini kanıtladıkça kullanım oranı da arttı.

Kullanıcılara üç boyutlu sanal gerçeklik keyfi ile iş makinesi öğrenme imkanı sunan yenilikçi firmalar arasında inovasyonda öncü olan Komatsu da bulunuyor...

Operatör adaylarına sağladığı yarar ile anılan Komatsu VR Simülatörü, Türkiye’de ilk kez Temsa İş Makinaları ile sahalara indi. Son seri Komatsu ekskavatörlere uyarlanan VR simülatörü ile operatörlerin güvenliğini artırmanın, üretkenliği geliştirmenin ve makinenin doğru kullanımını sağlamanın mümkün olduğu belirtiliyor. Makineden en iyi performansı almak isteyen kullanıcıların iyi bir operatör ile çalışması gerektiği düşünüldüğünde, sanal gerçeklik eğitimlerinin sektördeki yerinin gitgide büyüyeceği vurgulanıyor. Biz de Komatsu VR Simülatörü ile ilgili daha fazla bilgi almak için Temsa İş Makinaları Demo Operatörü Tanju Akşit ile görüştük.



Komatsu VR Simülatörü müşterilerinize tanıttınız ve deneyimleme şansı sundunuz. Bu simülatörün özellikleri nelerdir?

Temsa İş Makinaları olarak Komatsu VR SimülatörÜ,  daha öncesinde Komatsu’nun Japonya, Almanya, Tayland gibi önemli üretim ve eğitim merkezlerinde görmüştük. Deneyimlerimiz sonucunda Türk firmalar ve operatör adayları için son derece yararlı olacağını düşündük ve Türkiye’ye getirdik.

Tam anlamıyla sanal gerçeklik sunan VR simülatör, kullanıcıyı Komatsu PC300-8 ekskavatörün içindeymiş gibi hissettirerek makineyi tecrübe etmesine olanak sağlıyor. Bir VR gözlük yardımı ile PC300-8 modelimizin hem içini hem de dışını deneyimlemek mümkün oluyor. Simülatör ile PC300-8’ün kabin içerisinde bulunan tüm fonksiyonlarını kullanabiliyorsunuz. Örneğin; VR gözlük ile kendi ellerinizi görebilirsiniz ve opsiyonel düğmeleri kullanabilirsiniz.

Kullanıcıya ne fayda sunuyor?

Simülatörlerin en büyük faydaları arasında ilk deneyimin gerçek makine üzerinde olması durumunda yaşanabilecek iş kazaları riskini sıfıra indirmesi, gerçek makine eğitimi sırasında kullanılacak yakıt sarfiyatını engellemesi, iş verimliliğinin önüne geçmemesi, eğitim alan kullanıcının öğrenme becerilerinin eğitim sonunda test edilerek ölçülmesi ve sonucunun raporlanması gibi başlıkları sayabiliriz.



Komatsu VR Simülatör eğitimini kimler kullanabilir?

VR simülatörümüz ile daha önce iş makinesi kullanmayı deneyimlememiş operatör adaylarını ya da eksikliklerini gidermek isteyen operatörleri hedefliyoruz. Simülatörümüz, tam bir operatör yetkinliğine ulaştırmasa dahi levye hareketlerindeki acemiliğin atılmasına yardımcı oluyor, önemli püf noktaları gösteriyor ve tedirginliği azaltarak kullanım cesareti sağlıyor. Makine deneyimine sahip operatörlerimiz ise simülatörün sağladığı değerlendirme ile nerede yanlış yaptığının farkına varabiliyor ve eksikliklerini görüyor. Bu kapsamda hedefimizin genç ve yeni operatörler, operatör adayları ya da yağcılar olduğunu söyleyebiliriz.

Simülatörün birçok farklı kullanım senaryosu bulunuyor. Örnekleyebilir misiniz?

Evet, farklı kullanım senaryoları ile her işe uygun eğitim sunuluyor. Örneğin, ilk aşamada levye hareketlerini öğrenebiliyorsunuz. Bu kapsamda, PC300-8 modelinin sahip olduğu 8 levye hareketini ekranda göstererek öğrenilmesini sağlıyor. İkinci aşamada malzeme aktarma yapabiliyorsunuz. Burada da malzeme aktarırken en verimli nasıl çalışabileceğinizi size göstergeler aracılığı ile gösteriyor ve makine konumlandırılması, bom hareketleri gibi önemli ipuçları veriyor. Senaryoların arasında tesviye, yükleme, makineyi setin üzerine yol yaparak çıkarma ve kanal kazısı gibi piyasanın gerektirdiği, ihtiyaç duyduğu tüm işler bulunuyor.

Eğitimin bir de değerlendirme süreci var. Komatsu VR Simülatörü adaylara not verirken hangi parametrelere dikkat ediyor?

Komatsu VR Simülatörü güvenliğin sağlanması, işin zamanında tamamlanması, kova dolum oranı, kazı yaparken uyguladığınız hassasiyet gibi önemli başlıklarda sizi değerlendirmeye tâbi tutuyor ve puanlama yapıyor. Bu başlıklarda yüzde 70 oranında başarılı olmanız bekleniyor. Ancak hepsini layığı ile yerine getirip süreyi aşarsanız, başarısız kabul ediliyorsunuz. Tüm parametrelerde gerekeni yapmak önemli oluyor. Puanlamadan sonra yaptığınız hareketlerin detaylı bir listesini sunuyor ve hatalarınızı sıralıyor. Puanınızın nereden kırıldığını görerek hatalarınızda farkındalık sahibi olmanıza yardımcı oluyor.

Simülatörün hata olarak gördüğü ve puan kırdığı noktaları ise şu şekilde örnekleyebiliriz: Makine pozisyonu, yüklemede kamyona çarpmak, kova hareketlerinde yanlışlık, kazı yaparken kule dönüşü yapmak, kamyon şoförünü korna ile haberdar etmemek…vb



Temsa İş Makinaları olarak bu uygulamayı nerelerde yapacaksınız?

Şu anda sektörümüzü ilgilendiren fuarlarda müşterilerimizin deneyimine sunuyoruz. Bunun yanı sıra Komatsu filosuna sahip müşterilerimizin sahalarına VR simülatörümüzü götürerek eğitimler düzenliyoruz. Son olarak bayilerimizde çalışan teknisyenleri ve personelimizi eğitmek için kullanıyoruz. Simülatör eğitimi konusundaki çalışmalarımız hızla devam edecek, eğitimli personelin gücüne yürekten inanıyoruz.

Komatsu VR Simülatör ile iyi operatör, verimli makine

Temsa İş Makinaları aracılığı ile hizmete sunulan Komatsu VR Eğitim Simülatörünü, kullanıcılar Tekirdağ’da faaliyetlerine devam eden Kiremitçiler Madencilik’in sahasında deneyimleme fırsatı buldu. Biz de kullanıcı yorumlarını öğrenmek için Kiremitçiler Madencilik’e konuk olduk ve İş Makineleri ve Üretim Sorumlusu Celalettin Bıçakçı ile görüştük.

Firmanızdan ve faaliyetlerinizden bahsedebilir misiniz?

Kiremitçiler Madencilik olarak açık kömür işletmeciliği alanında faaliyet gösteriyoruz. Şu anda yaklaşık 20 - 30 km mesafelerde bulunan 4 adet sahada aktif çalışmalarımız devam ediyor. Yalnız bir ocakta yıllık ortalama 400 bin ton net üretimimiz bulunuyor ve bunu sağlamak için yaklaşık 7 milyon metreküp de hafriyat yükümüz oluşuyor.



Buradaki maden ocağında kaç adet iş makinesi bulunuyor?

Maden sahamızda patlatma yöntemini kullanma ihtiyacı hissetmiyoruz ancak zeminimiz oldukça sert. Bu nedenle 40 ve 70 ton arasında değişen, büyük ölçekli iş makinelerini tercih ediyoruz. Sahamızda 7 adet ekskavatör, 2 adet lastikli yükleyici ve 1 adet greyder kullanılıyor. Bir tanesi hariç, ekskavatörlerimizin hepsi Komatsu; filomuzda bir adet PC400-8, bir adet PC290 LC-8, bir adet PC300 -8, bir adet PC450 LC-8 ve üç adet PC700 LC-8 bulunuyor.

Neden tercihinizi Komatsu’dan yana kullandınız?

Komatsu tercihimizin ilk nedeni yakıt performansı oldu. 2012 yılında ilk aldığımız 70 tonluk Komatsu PC700 LC’nin muadillerine göre çok daha az yaktığını gözlemledik. Yakıt performansının yanı sıra dayanıklı olması, sık arıza yapmaması ve uzun süre boyunca yüksek performans ile çalışabilmesi bizi daha da etkiledi. Temsa İş Makinaları’nın sunduğu kaliteli satış sonrası hizmet ise memnuniyetimizi katlayarak artırdı.

Makinelerin verimliliği kadar operatörün kalitesi de önemlidir. Siz operatörlerinizi nasıl yetiştiriyorsunuz?

Sahip olduğunuz makine ne kadar iyi olursa olsun, kaliteli bir operatör ile birleştirmediğinizde verim alamazsınız. Bu nedenle operatörlerimizi mümkün olduğunca kendimiz yetiştirmeye özen gösteriyoruz ve yağcılıktan başlatıyoruz. Şu anda yaklaşık 18 operatörümüz bulunmaktadır. Operatörlük mesleği eskisi gibi değil, donanımlı ve bu işi isteyerek yapan personel sayısı azaldı. Dolayısıyla aslında işinizi iyi yaparsanız, bu sektörde para kazanamamanız için hiçbir neden bulunmuyor. Buna aslında bir nevi fırsat ortamı bile denilebilir.



İyi bir ekskavatör operatörünü nasıl anlıyorsunuz? Bir operatör nasıl daha verimli çalışır?

Birkaç püf nokta ile bunu tespit edebiliyoruz. Örneğin, basamak sistemi dediğimiz konuya dikkat edilmesi büyük önem arz ediyor. Bu kapsamda yükleme yapılacak kamyonu her zaman makinenin altında tutuyoruz ve kamyon seviyesini palet seviyesine göre ayarlıyoruz. Yükleme yapacak makinenin pozisyonu başka türlü olduğunda zaman, iş ve yakıt kaybı yaşarsınız. Kamyonun hemen yanında yükleme yapan bir ekskavatör size çok şey kazandırır. Bir başka kriter ise kovanın dolu olmasıdır. 5 metreküplük kova ile 3 metreküplük iş yapmak hiçbir açıdan yarar sağlamıyor.

Temsa İş Makinaları sizin sahanızda bir iş makinesi simülatör eğitimi gerçekleştirdi. Sanal gerçeklik ile operatör eğitimine nasıl bakıyorsunuz? Sizce bu eğitim operatörler için yararlı mı?

Evet, çok farklı bir deneyim yaşamış olduk. İşin sahada öğrenilmesi gerektiğini hepimiz savunuyoruz ancak makineyi hiç bilmeyen operatör adayları veya halihazırda hatalı kullanan operatörler için son derece öğretici ve zaman kazandırıcı bir uygulama. Operatörünü eğitmek isteyen firmalar ise simülatör eğitimi ile zamandan, yakıttan ve iş aksaklıklarından kurtulabilir.

Temsa İş Makinaları Avrupa Bölge Satış Yöneticisi Beytem Ahmet Bal

Bugün sağladığımız eğitim ile operatörlerimizin ve operatör adaylarımızın daha verimli makine kullanmasını sağlamayı hedefledik. Doğru, güvenli ve ekonomik iş makinesi kullanımına yönelik eğitimimiz ile desteğimizi her alanda vermeye gayret ediyoruz. Komatsu modellerimizin teknik özelliklerinin bilinmesi ve makinelerin en verimli şekilde kullanılması için bu eğitimlerin önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle eğitimlerimizi yaygınlaştırarak Türkiye genelinde aktif olacağız ve Komatsuların yoğun olduğu şantiyelerde periyodik olarak gerçekleştireceğiz.

Kiremitçiler Madencilik Maden Mühendisi Mustafa Demir

İki yıldır Saha Sorumlusu olarak Kiremitçiler Madencilik’te görev almaktayım. Bu kapsamda iş güvenliği ile ilgili tüm işlemleri yürütmek ile sorumluyum. Sahalarda operatörleri eğitme şansımız çok olmuyor ve bir personele yeterli eğitimi vermek uzun sürebiliyor. Operatör sayısında ise düşüş gözlemliyoruz. Tüm bu sorunları göz önüne aldığımızda, Komatsu VR Simülatörü en uygun seçenek olarak karşımıza çıkıyor. Bu eğitimin tüm Türkiye’de, bir pilot bölge ile başlanılarak daha da yaygınlaştırılması gerekiyor. Bu kapsamda sürücü kurslarında, halk eğitim merkezlerinde kullanılması gerektiğini düşünüyorum.

Daha önce iş makinesi kullanmamış biri olarak simülatörü deneyimledim ve operatörlerin mesleğini öğrenmesi ve iş güvenliğinin sağlanması için büyük bir önem taşıdığını fark ettim. İlk kez kullanmama rağmen son derece kullanışlı ve anlaşılırdı; iki saatlik kullanım ile sahaya inip bir kazaya sebebiyet vermeden sakince bir kamyonu yükleyebilecek yeterliliğe ulaşabildiğimi düşünüyorum. 15-20 günlük bir kullanımda ise işe hâkimiyet kazanmamanız imkansız.



Operatör Mustafa Kiremitçi

2000 yılından bu yana şehir içinde ve şehir dışında operatörlük yapıyorum. Şu anda ise Komatsu PC700 LC ekskavatörü kullanıyorum. PC300 modeline uyarlanmış eğitim simülatörünü denedim ve çok hoşuma gitti. Gerçekçi olması, her şeyi bire bir ve net bir şekilde vermesi herkes için çok yararlı. Ekskavatör operatörü olmak isteyenlerin çok işine yarayacağını ve herkesin ehliyet sınavlarına girmeden önce en azından 4-5 saat deneyimlemesi gerektiğini düşünüyorum.