Forum Makina

Soğuk Rehabilitasyon nedir?

Hava ve trafik yükü asfalt kaplamalı yolların çatlayıp gevşemesine,  yüzeyin çözülüp ve bozulmasına neden olur. Bozulmuş asfalt tabakası için genel onarım yöntemler; 

Sıcak karışım asfalt ile kaplama

Bozulmuş tabakayı kazıyıp yeni asfalt tabakası ile kaplama

Soğuk rehabilitasyon yöntemidir. 

1. Sıcak karışım asfalt ile kaplama hem performans hem de ekonomik açıdan iyi değildir, sadece çok kısa süreli geçici bir çözümdür. Alt tabakadaki çatlak ve diğer bozukluklar çok çabuk olarak yüzeye gelir.

2. Kazıyıp kaplama yöntemi ise bozulmuş tabakanın asfalt kazıma makinesi kullanılarak belli bir derinlikte kazınması ve daha sonra kazınan derinliğin yeni sıcak asfalt tabakası ile kaplanmasıdır. Bu yöntemde yüzeydeki çatlaklar elimine edilebilir ama daha derindeki çatlak ve bozulmalar yüzeye gelmeye devam eder ve kaplamanın uzun vadedeki performansını etkiler.  

3. Soğuk rehabilitasyon yönteminde bozulmuş tabaka kaldırır, katkı maddesi yada maddeleri ile karıştırır,  ve daha sonra geri kazanılmış karışım yerine eski tabakanın bozukluklarından arındırılmış şekilde ve yapısı değişmiş asfalt tabakası olarak yeniden serilir.  Rehabilite edilmiş asfalt tabakası genellikle ince bir asfalt kaplaması “aşınma” yada bir yüzey işleme ile “sathi kaplama” kaplanır.

Soğuk rehabilitasyon bozulmuş asfalt tabakalarının süreç boyunca ısı uygulanmaksızın yeniden kazanım yolu ile iyileştirilmiş asfalt tabakası oluşturacak şekilde rehabilitasyonudur.

Soğuk kazıma yolu ile geri kazanılan asfalt malzemesi yada kırılmış malzemenin katkı maddesi yada maddeleri ile asfalt tabakasının kalitesini artıracak malzemeyi oluşturmak üzere karıştırılmasından elde edilir.   Katkı maddeleri asfalt emülsiyonları, gençleştirme ajanları ve köpüklü bitümdür. Portland çimentosu, uçucu kül ve kireç gibi diğer katkı maddeleri geri kazanılmış karışımın özelliklerini değiştirmek için kullanılır.

Soğuk rehabilitasyon için iki çeşit yöntem vardır.

- Yerinde soğuk rehabilitasyon

- Şantiyede Soğuk Karışım Tesisi kullanılarak soğuk rehabilitasyon

Yerinde soğuk rehabilitasyon

Soğuk rehabilitasyon yönteminde kullanılan katarlarda faklı makine tipleri kullanılabilir.

Yerinde soğuk rehabilitasyon, rehabilitasyon derinliği 50 cm ye kadar olan tabakanın ekipman katarları (tankerler, kamyonlar, kazıma makineleri, kırma ve eleme üniteleri, mikserler, serici finişer ve silindirler) ve katkı maddesi yada katkı maddeleri kombinasyonlarını (asfalt emülsiyonları, gençleştirme ajanları ve köpüklü bitüm, kireç, uçucu kül ve çimento ) kullanılarak yerinde rehabilitasyonu sürecidir. Süreç kazınmış asfalt malzemesi üretir ve % 100 ünü kullanır. Genellikle onarılan yol çalışma günü sonunda trafiğe açılır. 

Yerinde soğuk rehabilitasyon yolun bozulma derecesine, bozulmanın derinliğine, maruz kaldığı trafik yüküne, yeni yol tasarımına göre uygulanacak katkı maddelerinin çeşitliğine bağlı olarak farklı makine katarları kullanılarak yapılabilir.

A. Wirtgen 2200 CR Soğuk Rehabilitasyon Makinesi

Ön kısmı normal kazıma makinesi olarak ta kullanılabilen arka kısmında bir adet serme tablası bulunan rehabilitasyon makinesi, Çalışma eni 2.2 m, çalışma derinliği 0 - 250 mm, 46.200 kg, paletli ve katkı maddesi olarak bitüm emülsiyonu, köpüklü bitüm, su ve çimento-su şerbetini püskürtebilecek sistemlerle donatılabilir özellikte.

Eğer onarılacak yol katmanı 25 cm ve altı kalınlıkta ise Wirtgen 2200 CR onarılacak asfalt tabakasını ön kısmındaki kazıma tamburu ile istenilen kalınlığa kadar kazır, kazınan malzeme kazıma tambur haznesi içerisinde iken yeni yol tasarımına göre bağlantı elemanı ve katkı malzemesi olarak kullanılabilecek olan bitüm emülsiyonu, su, çimento-su şerbeti, köpüklü bitüm yada bunların kombinasyonları ile karıştırılır. 

Makine tambur haznesi üzerine bitüm emülsiyonu, su yada çimento-su şerbetini püskürtmede kullanılabilen bir adet püskürtme sistemi standart olarak mevcuttur. Kullanılacak katkı maddesi sayısına göre püskürtme sistemi iki tanede olabilir. Yol tasarımında bağlantı elemanı olarak bitüm emülsiyonu yada köpüklü bitüm kullanılacaksa rehabilitasyon makinesi ile birlikte bir adet bitüm tankının katarda bulunması gerekir.

Eğer bağlantı elemanı olarak bitüm emülsiyonu kullanılacak ise yaklaşık 180º deki bitüm emülsiyonu katardaki bitüm emülsiyon tankından bir ısıtmalı hortum ile rehabilitasyon makinesine aktarılır ve tambur haznesi üzerindeki püskürtme barası vasıtası ile püskürtülerek kazınmış malzeme ile karışması sağlanır. Eğer bağlantı elemanı olarak köpüklü bitüm kullanılacak ise o zaman özel ikinci bir püskürtme barasına ihtiyaç vardır. Yaklaşık 180º deki bitüm katarda bulunan bitüm tankından bir ısıtmalı hortum ile rehabilitasyon makinesi kazıma tamburu üst kısmında bulunan püskürtme barasına gelir. Burada özel bir yöntemle püskürtme anında sıcak bitüme hava ve su karıştırılır. Bitüm bu anda sıvı haldeki hacminin 15 - 20 katına kadar genleşerek köpürür. Bu köpüklü bitüm karışım malzemesi içerisinde bulunan ince parçacıkların etrafını sarar bu ince parçalarda büyük parçaları birbirine bağlar.  

Katkı maddesi olarak çimento katılması gerektiğinde bu iki şekilde yapılabilir. Birincisi Wirtgen

WM 1000 çimento-su karışım mikseri kullanılarak elde edilen çimento su karışımı bir hortum vasıtası ile rehabilitasyon makinesi kazıma tambur haznesi üzerinde bulunan püskürtme barasına verilir ve burada malzeme üzerine püskürtülür.

Bu durumda katarda bir adet Wirtgen WM 1000 Çamur Mikserinin bulunması gerekir.  İkinci bir yol ise çalışılan ortam şartları müsaade ederse çimento toz halinde rehabilitasyon makinesinin önüne serilir ve makine kazımaya başladığında çimentoyu da kazınmış malzemeye karıştırır. Kireç katılması gerektiğinde de aynı yöntem kullanılır. Makinede mevcut bir su tankı olmasına rağmen katarda bir adet su tankerinin de bulunması gerekebilir. Rehabilitasyon makinesi geri kazanılmış malzeme ile yeni eklenen malzemeleri kullanarak karıştırmış olduğu yeni malzemeyi arkasında bulunan tabla ile yola serer ve daha sonra katarda bulunan silindirler vasıtası ile malzeme sıkıştırılır. Daha sonra ise bu tabakanın üstü bir aşınma tabakası yada sathi kaplama ile kaplanır.     

B. Wirtgen WR 4200 Soğuk Rehabilitasyon Makinesi

Ön kısmında bir adet sabit ve iki adet hareketli kazıma tamburu arka kısmında ise bir adet serme tablası bulunan malzemeleri karıştırmak için özel çift şaftlı ayrı bir mikseri bulunan, çalışma eni değişken rehabilitasyon makinesi, Çalışma eni 2.8 – 4.2 m arasında hidrolik değişebilir, çalışma derinliği 0 - 200 mm, yaklaşık 77.000 kg, paletli ve katkı maddesi olarak bitüm emülsiyonu, köpüklü bitüm, su ve çimento-su şerbetini püskürtebilecek sistemlerle donatılabilir özellikte.

Eğer onarılacak yol katmanı 20 cm ve altı kalınlıkta ise Wirtgen WR 4200 onarılacak asfalt tabakasını ön kısmındaki kazıma tamburu ile istenilen kalınlığa kadar kazır, kazıma eni 2.8 – 4.2 m arasında istenilen ene ayarlanabilir ve çalışma esnasında da değiştirilebilir. Kazınan malzeme kazıma tambur haznesi içerisinde ön karışıma uğradıktan sonra arkasında bulunan çift şaftlı karışım mikserine aktarılır.

Yeni yol tasarımına göre bağlantı elemanı ve katkı malzemesi olarak kullanılabilecek olan bitüm emülsiyonu, su, çimento-su şerbeti, köpüklü bitüm yada bunların kombinasyonları ile bu mikserde karıştırılır. Makine mikseri üzerine bir adet su püskürtme için kullanılan püskürtme sistemi standart olarak mevcuttur. Kullanılacak katkı maddesi sayısına göre  püskürtme sistemi üç adede kadar çıkartılabilir.

Yol tasarımında bağlantı elemanı olarak bitüm emülsiyonu yada köpüklü bitüm kullanılacaksa rehabilitasyon makinesi ile birlikte bir adet bitüm tankının katarda bulunması gerekir.

Eğer bağlantı elemanı olarak bitüm emülsiyonu kullanılacak ise yaklaşık 180º deki bitüm emülsiyonu katardaki bitüm emülsiyon tankından bir ısıtmalı hortum ile rehabilitasyon makinesine aktarılır ve mikser üzerindeki püskürtme barası vasıtası ile püskürtülerek kazınmış malzeme ile karışması sağlanır.

Eğer bağlantı elemanı olarak köpüklü bitüm kullanılacak ise o zaman özel ikinci bir püskürtme barasına ihtiyaç vardır. Yaklaşık 180º deki bitüm katarda bulunan bitüm tankından bir ısıtmalı hortum ile rehabilitasyon makinesi mikser üst kısmında bulunan püskürtme barasına gelir. Burada özel bir yöntemle püskürtme anında sıcak bitüme hava ve su karıştırılır. Bitüm bu anda sıvı haldeki hacminin 15 - 20 katına kadar genleşerek köpürür. Bu köpüklü bitüm karışım malzemesi içerisinde bulunan ince parçacıkların etrafını sarar bu ince parçalarda büyük parçaları birbirine bağlar. Katkı maddesi olarak çimento katılması gerektiğinde bu iki şekilde yapılabilir. Birincisi Wirtgen WM 1000 çimento-su karışım mikseri kullanılarak elde edilen çimento su karışımı bir hortum vasıtası ile Rehabilitasyon makinesi mikseri üzerinde bulunan püskürtme barasına verilir ve burada malzeme üzerine püskürtülür. Bu durumda katarda bir adet Wirtgen WM 1000 Çamur Mikserinin bulunması gerekir. 

İkinci bir yol ise çalışılan ortam şartları müsaade ederse çimento toz halinde rehabilitasyon makinesinin önüne serilir ve makine kazımaya başladığında çimentoyu da kazınmış malzemeye karıştırır. Kireç katılması gerektiğinde de aynı yöntem kullanılır. Makinede mevcut bir su tankı olmasına rağmen katarda bir adet su tankerinin de bulunması gerekebilir. Rehabilitasyon makinesi geri kazanılmış malzeme ile yeni eklenen malzemeleri kullanarak karıştırmış olduğu yeni malzemeyi arkasında bulunan tabla ile yola serer ve daha sonra katarda bulunan silindirler vasıtası ile malzeme sıkıştırılır. Daha sonra ise bu tabakanın üstü bir aşınma tabakası yada sathi kaplama ile kaplanır.   

C. Wirtgen WR 200 , WR 240 , WR 250 Soğuk Rehabilitasyon ve Toprak Stabilizasyon Makineleri

Bu değişik tipteki makineler birbirlerinde çalışma eni olarak birbirlerinden farklıdır.

Bu makineler hem soğuk rehabilitasyon makinesi olarak hem de toprak stabilizatörü olarak kullanılabilirler. Lastik tekerleklidirler. Katkı maddesi olarak bitüm emülsiyonu, köpüklü bitüm, su ve çimento-su şerbetini püskürtebilecek sistemlerle donatılabilirler. 

Eğer onarılacak yol katmanı 50 cm ve altı kalınlıkta ise Wirtgen WR 200, WR 240, WR 250 onarılacak asfalt tabakasını makinenin orta kısmında bulunan kazıma tamburu ile istenilen kalınlığa kadar kazır, kazınan malzeme kazıma tambur haznesi içerisinde iken yeni yol tasarımına göre bağlantı elemanı ve katkı malzemesi olarak kullanılabilecek olan bitüm emülsiyonu, su, çimento-su şerbeti, köpüklü bitüm yada bunların kombinasyonları ile karıştırılır. 

Makine tambur haznesi üzerine bitüm emülsiyonu, su yada çimento-su şerbetini püskürtmede kullanılabilecek bir yada iki adet püskürtme bulunabilir. Yol tasarımında bağlantı elemanı olarak bitüm emülsiyonu yada köpüklü bitüm kullanılacaksa rehabilitasyon makinesi ile birlikte bir adet bitüm tankının katarda bulunması gerekir. Eğer bağlantı elemanı olarak bitüm emülsiyonu kullanılacak ise yaklaşık 180º deki bitüm emülsiyonu katardaki bitüm emülsiyon tankından bir ısıtmalı hortum ile rehabilitasyon makinesine aktarılır ve tambur haznesi üzerindeki püskürtme barası vasıtası ile püskürtülerek kazınmış malzeme ile karışması sağlanır.

Eğer bağlantı elemanı olarak köpüklü bitüm kullanılacak ise o zaman özel ikinci bir püskürtme barasına ihtiyaç vardır. Yaklaşık 180º deki bitüm katarda bulunan bitüm tankından bir ısıtmalı hortum ile rehabilitasyon makinesi kazıma tamburu üst kısmında bulunan püskürtme barasına gelir. Burada özel bir yöntemle püskürtme anında sıcak bitüme hava ve su karıştırılır. Bitüm bu anda sıvı haldeki hacminin 15 - 20 katına kadar genleşerek köpürür. Bu köpüklü bitüm karışım malzemesi içerisinde bulunan ince parçacıkların etrafını sarar bu ince parçalarda büyük parçaları birbirine bağlar. Katkı maddesi olarak çimento katılması gerektiğinde bu iki şekilde yapılabilir. Birincisi Wirtgen WM 1000 çimento-su karışım mikseri kullanılarak elde edilen çimento su karışımı bir hortum vasıtası ile Rehabilitasyon makinesi kazıma tambur haznesi üzerinde bulunan püskürtme barasına verilir ve burada malzeme üzerine püskürtülür. BU durumda katarda bir adet Wirtgen WM 1000 Çamur Mikserinin bulunması gerekir.  İkinci bir yol ise çalışılan ortam şartları müsaade ederse çimento toz halinde rehabilitasyon makinesinin önüne serilir ve makine kazımaya başladığında çimentoyu da kazınmış malzemeye karıştırır. Kireç katılması gerektiğinde de aynı yöntem kullanılır. 

Şantiyede Wirtgen KMA 220 Soğuk Karışım Tesisi kullanarak yerinde soğuk rehabilitasyon

Soğuk karışımda eski asfalt tabakası kazınarak elde edilmiş malzeme ile yeni malzemenin karıştırılacağı ve özellikle köpüklü bitüm ile işlenerek daha sonra kullanılmak üzere depolanacağı durumlarda kullanılır. Kazıma makineleri ile kazınarak stoklanmış malzeme yakınına çok kolay ve çabuk bir şekilde yerleştirilen Wirtgen KMA 220 Soğuk Karışım Tesisi ısıtmalı bir hortum vasıtası ile bitüm tankına, bir hortum ile su tankına ve bir boru sistemi vasıtasıyla da çimento silosuna bağlanır.

Karışımın tasarımına göre köpüklü bitüm, bitüm emülsiyonu, su, çimento yada kombinasyonlarını kullanarak karışım KMA 220 ile çok hızlı bir şekilde hazırlanır.

Daha sonra nakliye vasıtaları ile iş sahasına nakledilir ve finişer ile serilebilir.

Özellikle köpüklü bitüm ile hazırlanmış karışımlar nemli kalmak şartı ile uzun süreli stoklanabilir ve daha sonra kullanılabilir.