Forum Makina

ACARLAR MAKİNE GENEL MÜDÜRÜ SERKAN ACAR:

“Platform pazarında yatırım iştahı var ancak finansman imkanları kısıtlı”

Ülkemizin önde gelen platform tedarikçilerinden Acarlar Makine, yenilenen ürün gamıyla birlikte bu yıl 700 adetlik platform satışına imza atmayı hedefliyor. Şirketin Genel Müdürü Serkan Acar, platform sektörünün daha da büyüyebileceğini, ancak kredi yetersizlikleri yüzünden talebin küçük bir miktarını karşılayabildiklerini belirtiyor.

Acarlar Makine, güne büyüyen platform sektörünün en önemli oyuncuları arasında yer alıyor ve başta Haulotte olmak üzere, dünyanın önde gelen personel yükseltici platform markalarını ülkemizde pazara sunuyor. Son olarak, tamamen yenilenen ve büyük oranda dizelden elektrikliye geçiş yapan Haulotte markasının yeniliklerini müşterileriyle buluşturan şirketin Genel Müdürü Serkan Acar ile bir araya geldik. Kendisiyle yaptığımız görüşmede hem Acarlar’ı hem de platform pazarının gündemini masaya yatırdık.

Türkiye’deki platform sektörü ve küresel tedarik koşulları hakkında neler söylersiniz?

Bitmiş olmasına karşın Pandemi ile birlikte başlayan tedarik sorunu, başta otomotiv sektörü ve iş makineleri olmak üzere pek çok ürün grupları kapsamında devam ediyor. Platform sektörünü ise, diğer ürünlerle kıyaslarsak nispeten daha iyi olduğunu söyleyebiliriz. Ancak platform içerisinde de ürün tiplerine göre tedarik süreleri farklılaşabiliyor. Örneğin, bazı ürünleri hemen temin edebiliyorken, bazı ürünlerde önümüzdeki yıla termin vermek durumunda kalabiliyoruz.

Ülkemizde platforma ulaşmada en büyük sorun nedir?

En önemli sorun finansmana ulaşım noktasında yaşanıyor. İlk olarak 2018 yılının ikinci yarısında, kur artışlarından dolayı, diğer sektörlerin yanı sıra platform sektörü de sıkıntılı bir döneme girdi. Herkesin, döviz bazında borcu artarken TL bazında gelirleri önemli oranda düştü. Kötü geçen 2 yılın ardından, devreye Pandemi süreci girdi. Firmalar 2020’ye de borçsuz girmiş oldular.

Pandeminin bitmesiyle birlikte, işler hareketlenmeye başladı. Günümüzde bazı platform çeşitlerinin fiyatları belirgin bir şekilde arttı. Yine de, süreklilik arz eden kur yükselişlerine rağmen, bazı ürünlerdeki yüzde 30’luk fiyat artışı, makul olarak görülebilir.

“Sadece özkaynakları olanlar yatırım yapabiliyor”

Son 2 yılı nasıl değerlendirirsiniz?

2022 yılının başından beri, platform pazarı çok iyi gidiyor. Halen ciddi bir yatırım iştahının olduğunu da gözlemliyoruz. Ancak finansman imkanları kısıtlı ve halihazırda özkaynakları olanlar yatırım yapabiliyor. Nispi krediler ve peşin alımlar dışında, negatif bir etki olarak maalesef kapsamlı bir kredi imkanından söz edemiyoruz.

Aldığınız talepler kiralama firmalarından mı, yoksa daha çok son kullanıcılardan mı geliyor?

Geçtiğimiz yıldan beri, nihai kullanıcıların yoğun talepleri oldu. Ancak ne kadar yoğun olursa olsun bu talepler genel satışların yüzde 30’unu geçemiyor. Bize gelen taleplerin yüzde 70’i kiralama firmalarındandır. Kiralama şirketleri olmadan, işimiz sürdürülebilir olmayacaktır. Hali hazırda da, yüksek doluluk oranlarıyla çalışmaya devam ediyorlar.

Fiyatlarının ise, süreklilik arz eden kur yükselişlerine rağmen, makul seviyelerde olduğunu söyleyebilirim. Yatırım iştahları devam ederken, bu durumun somutlaşması için kredi imkanlarının da açılmasını bekliyoruz. Bu durumun gerçekleşmesi ile birlikte, sektörün büyümesi daha da hızlanacaktır.

Yarıladığımız bu yıl hem pazar, hem de Acarlar Makine için nasıl geçiyor?

Sektörümüzde iyi bir pazar seyri var. Teslim alabildiğimiz makinelerin satışını gerçekleştirdik. Esas olarak kiralamacılara yönelik büyük paket satışlarını önümüzdeki yıl gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Acarlar Makine olarak baktığımızda, iyi geçen 2022’nin ardından, bu yılı beklentilerimizin üzerinde kapatacağımızı görüyorum. Birçok yeni makinemiz var, ancak her ürün grubunda tedariki hızlıca sağlayamıyoruz. Piyasadaki talebin küçük bir kısmını karşılayabiliyoruz.

“Bugüne kadar akülü makaslı ürünlerde yaşanılan sorunların tamamını gidermiş bir ürün grubu sunuyoruz”

Yeni ürünleriniz müşterilerinize ne gibi avantajlar sunacak?

15 yıldır yenilenmeyen akülü makaslı ürünlerimiz artık tamamen yenilenmiş olarak geldi. Bu ürünlerle ilgili bir tedarik problemimiz bulunmuyor. Dizel olan akülü makaslılarımız tamamen elektrikliye döndü. Bugüne kadar akülü makaslı ürünlerde yaşanılan sorunların tamamını gidermiş bir ürün grubu sunuyoruz.

Acarlar Makine olarak, 20 yıllık deneyimimizle bu ürünlerin kiralamalarında hangi sorunların yaşandığını çok iyi biliyoruz. Örneğin yeni ürünümüzün çabuk kırılan joystickler yerine korumalı ve daha sağlam bir joysticke sahip olması, tamamen AC’ye geçtiği için hidrolik yürüyüşünün olmaması, arazide 4x4 olarak sunulması ve tamamen yenilenen varyatör gibi birçok avantajı bulunuyor.

Müşterilerimiz artık tüm sorunları çözmüş olan, uzmanlık eseri ve kusursuz bir makineyle karşılaşıyorlar. Kısa sürede kendini kanıtlayan ürünümüz, karşılığını buluyor ve yüksek talepler de alıyoruz.

Satış adetlerinizden memnun musunuz?

İyi satış yaptığımız bir dönemdeyiz. Ancak en iyi satış yaptığımız dönemler büyük paketli satışlarımızın olduğu zamanlardı. 10 yıl önce, tek kalemde 5-6 milyonluk işlere imza attığımız firmalar oldu. Bugün, o rakamları kredi yetersizlikleri sebebiyle henüz yakalayamıyoruz. Önümüzdeki yıl bu oranlara gelmeyi hedefliyoruz.

“Türkiye’de yerli bir finansman firmasıyla işbirliğine girmek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz”

Pazara sunduğunuz Haulotte’un finansman anlamında avantajları oluyor mu?

Daha önce Haulotte ile birlikte, DLL Leasing şirketiyle dünya çapında bir anlaşmamız vardı. Ancak, DLL’in ülkemizden çekilmesi ile birlikte, işler biraz daha zorlaştı. Hâlihazırda Türkiye’de yerli bir finansman şirketiyle işbirliğine girmek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Rakamsal olarak bu yılı nasıl tamamlamayı planlıyorsunuz?

Yaklaşık olarak 700’e yakın makineyi teslim etmeyi öngörüyoruz. Bu sayının yarısı büyük çaptaki makinelerden oluşuyor. Müşterilerimize güvenlik ve kullanım bakımından yüksek özellikleri olan ve dolayısıyla daha “pahalı” makineleri sunuyoruz. Bu bakımdan, bizim satış adedimize yakın olan başka markalara göre, iş hacmimiz her zaman daha yüksekte seyrediyor.

Rekabeti ise, sadece akülü makaslı grubunda Çinli üreticilerle yapıyoruz. Diğer ürünlerde ise, yeterince kendimizi kanıtladığımız için rekabet etmiyor ve sektörün iyi oyuncusu olduğumuzu rahatlıkla söyleyebilirim.

Pazara yeni giren kiralama şirketleri oluyor mu?

Büyük yeni oyuncular bulunmuyor, ancak benzer iş yapan ve platform kiralamasına yönelmiş firmaları görebiliyoruz. Bu kapsamda daha önce ekskavatörden forklifte kadar kiralamalar yapıp, artık ağırlığını platforma vermek isteyen şirketlerle de karşılaşıyoruz. Ayrıca küçük filolarla, sıfırdan sektörümüze adım atanlar da olabiliyor.

“Önümüzdeki 10 yıl boyunca sektörümüzün yükselme dönemi devam edecek”

Platform sektörü kurumsallaşıyor mu?

Platform sektörü büyümesini sürdürüyor. Önümüzdeki 10 yıl boyunca, ivmelenerek sektörümüzün yükselişi edecek. Ancak, küresel çapı gözettiğimizde halen çok gerilerde olduğumuzu düşünüyorum. Sektörümüzde kiralama pazarı henüz 25 bine ulaşmadı. Potansiyel olarak Türkiye’de bugün 50 bin adetlik kiralama pazarının olması gerekiyor.

Pazardaki oyunculara baktığımızda 1000 âdetin üzerinde makinesi olan az sayıda kiralama şirketi var. 500-1000 arası makinesi olan hatırı sayılır miktarda şirketlerimiz bulunuyor. Ancak sistemsiz çalışma, plansızlık ve “günü kurtaran” yatırımların yapılması, ya da belki ekonomik belirsizlikler kurumsallaşmanın önündeki önemli engellerdendir. Avrupalı firmalara baktığımızda ise, 2 yıl sonra hangi makineyi filosuna dâhil edeceklerini veya hangi makineyi elinden çıkaracaklarını, bu günden belirlediklerini görüyoruz.

Peki ülke ekonomisinin durumu sektörün kurumsallaşmasında ne derece rol oynuyor?

Ekonomideki belirsizlikler, pazarın stabil olmaması, sektör oyuncuları olarak bizlerin iyi planlama yapamayışımızda etkin bir rol oynuyor. İleride başımıza ne geleceğini kestiremediğimiz için, iyi planlama yapamıyoruz. Geleceği görürsek, öngörülerimizi gerçekleştirme imkanı bulur, bu koşullarda kurumsallaşmanın daha iyi olacağını düşünüyorum.

Türkiye’deki kiralama firmaları yüzde 90 doluluk oranıyla çalışmaları, doğru bir iş modeli kurguladıkları anlamına geliyor mu?

Bir firma, yüzde 90 doluluk oranıyla çalışıyorsa orada bir şeyleri yanlış yapıyor demektir. Eğer makineyi bir sahadan alıp, hemen başka bir sahaya veriyorsanız, makinenize bakım yapmıyorsunuz anlamına geliyor. Bu durum işlerin aksamasına yol açmıyor, aynı zamanda ve belki de daha çok, iş güvenliği kapsamında ciddi problemlere yol açıyorsunuz demektir.

Öte yandan müşterilerin çoğu, “fiyat avantajı” olarak değerlendiriyor, kurumsal davranmıyor, düzgün makineleri kiralamıyor ve bu durumun sürgit devam etmesini sağlıyorlar. Bir başka sıkıntı, makineleri ehil-bilinçli personelleri vasıtasıyla düzgün kullanmıyorlar.

Peki, gelişmiş ülkelere baktığımızda ne görüyoruz?

Kiralama firmalarının makine doluluk oranlarının yüzde 65-70’ler seviyesinde olduğunu görürüz. Kısacası bize göre, bir firma işini gereklere uygun yapıyorsa, yüzde 90 doluluk oranıyla çalışması mümkün değildir.

Yabancı yatırımcıların ülkemize ilgisi var mı?

2018 yılına yaşanan döviz dalgalanmalarının ardından, Türkiye adeta kendini dışarıya kapadı. Yabancı yatırımcıların ülkemize olan pozitif bakışı da değişmiş oldu. Bu durumum henüz değişmiş değil ve şu an yeni bir yatırımdan maalesef söz edemiyoruz.

Ancak, önümüzdeki yıllarda pozitif hava esmeye başlayacaktır. Ardından da, yabancı yatırımcıların Türkiye’de yapacağı ortaklıklarla birlikte, ülkemize tekrar adım atacaklarını öngörüyoruz. Biz de Acarlar Makine olarak, yeni ürünlerimizi aynı zamanda birer yatırım aracı olarak görüyoruz. Yenilenmemiz salt makinelerimizle sınırlı değil, insana, personellerimize, bunun bir gereği olarak yetkin kadrolaşmaya ve kurumsallaşmaya dönük yatırımlarımızı da sürdürüyoruz.

Son olarak eylül ayında İstanbul’da gerçekleşecek olan Platform Günleri 2023 organizasyonu hakkındaki görüşleriniz nelerdir?

Bu tür organizasyonlar, bizim gibi firmaların ürünlerini sergilemeleri ve kiralama şirketlerinin tek bir yerde bütün ürünleri görmeleri açısından çok kıymetli. Bu sayede, herkes her modeli görüyor ve fiili olarak deneme şansına sahip olabiliyor. Dolayısıyla bu ve bu tür etkinliklerin sürmesini yararlı görüyoruz.