Forum Makina

Geçtiğimiz yıl JCB’nin İngiltere’deki tesislerinde düzenlenen etkinlikle dünya lansmanı yapılan JCB 3CX Compact kazıcı-yükleyici, SİF İş Makinaları güvencesiyle Türkiye pazarındaki yerini aldı. Tamamen müşteri beklentileri doğrultusunda geliştirilen makine, standart 3CX’e göre yüzde 35 daha küçük olması sayesinde, kalabalık şehir merkezlerinin dar sokaklarında rahat bir çalışma imkânı sunuyor.

Türkiye pazarı için yepyeni bir konsept olan 3CX Compact hakkında kapsamlı bilgiler almak için SİF İş Makinaları Ürün Grup Müdürü Ahmet Cihan Çolpan ile bir araya geldik.

Günümüzde çalışma alanları gittikçe daralarak her metrekare ayrı bir önem kazanıyor. JCB, 2CX ürününü üretimden kaldırdıktan sonra, bu boşluğu kapatmak için, Türkiye dâhil olmak üzere dünyanın dört bir yanından müşteri beklentilerini değerlendirdi. Toplanan geribildirimler, 3CX’ten daha kompakt bir makine üretimi yönündeydi. Yapılan çalışmalar sonucunda daha ufak ve verimli bir motora sahip, dönüş yarıçapı ve yakıt tüketimi düşük, çeşitli ataşmanlar kullanma imkânı veren 3CX Compact ürünü ortaya çıktı.

1,95 metrelik şasi genişliği

3CX Compact, standart bir 3CX’e göre 34 santimetre daha dar bir yapıya sahip bulunuyor. Şasi genişliğinin 1,95 metre olduğu makinenin nakliye yüksekliği ise 2,74 metre olarak tasarlanmış. Azami yükleme yüksekliği 2,98 metre olan makine, 1,11 metre ileri erişim sağlayabiliyor. Standart 3CX’ler, 3,2 metre yükleme yüksekliğine sahip bulunuyor. Kurt ağızlı olarak da bilinen 6 işlevli, 2 metre genişliğindeki yükleyici kova, 0,6 metreküp hacme sahip bulunuyor.

Bu kovayla tesviye, sıkıştırma, tutma gibi birçok işlem yapılabiliyor. Kazıcı tarafında ise, Türkiye’deki kazı derinliklerinin bölgeden bölgeye göre değiştiği düşünüldüğünde, 10-12 ft sabit ve uzar bom seçenekleri sunuluyor. Makinenin ön tarafında ‘quick hitch’ kolay ataşman değiştirme özelliği bulunuyor. Operatör, sadece jakları sökerek ataşman değiştirebiliyor. Standart 3CX’lerde pimleri söküp takmak gerekirken, bu makinede sadece hidrolik bağlantıları takmak yeterli oluyor. JCB’nin tüm kompakt yükleyici ataşmanları, 3CX Compact ile uyumlu bir şekilde çalışabiliyor.

Saatte 1,5-2 litre daha az yakıt tüketimi

Makinenin komponentleri incelendiğinde 74 beygir gücündeki turbo şarjlı JCB Diesel by Kohler motorla karşılaşılıyor. Bir dizel partikül filtresi veya AdBlue sıvısına gerek kalmadan Stage IIIB egzoz emisyon değerlerini karşılayan motorun, şehir içi kullanımlarda çevre kirliliğini minimuma indirgediği ifade ediliyor. Kompakt motor, yakıt tüketimini de ciddi anlamda düşürüyor. Yapılan testlerde standart 3CX’e kıyasla saatte 1,5-2 litre daha düşük yakıt değerleri alındığı vurgulanıyor.

Dört tekerden etkili, 3 vitesli Bosch Rexroth hidrostatik şanzıman, saatte 40 km seyahat hızına çıkmaya olanak sağlıyor. Buna ek olarak creep mode özelliği, asfalt kazıyıcı gibi ataşmanların rahatlıkla kullanılabilmesi açısından makinenin daha yavaş hareket etmesini sağlıyor. Değişken deplasmanlı pistonlu pompa üzerinden hem yürüyüş, hem de tüm hareketler sağlanıyor. Cihan Çolpan, hidrostatik şanzımanın makine üzerindeki avantajlarını şöyle özetledi: “Hidrostatik şanzıman, makine üzerinde bir yer avantajı sağlıyor. Makine kompakt olduğu için motoru, şanzımanı ekleyip doğru görüş açısını bulabilmek çok zor. Ayrıca, makinenin yüksek bir vites talebi de olmuyor. Bu da daha ekonomik bir çözümü beraberinde getiriyor.”

Standart bir kazıcı-yükleyiciye oranla yüzde 16 daha dar alanda manevra kabiliyeti

3CX Compact, 2 veya 4 tekerden dönüş yapabiliyor. Makine, önden tahrik olduğunda 2 çeker, ön-arka birlikte tahrik olduğunda ise 4 çekere geçiş yapıyor. 2WS/4WS düğmesiyle sürüş modunun hızlı bir şekilde değişimi sağlanabiliyor. 18 jant ölçülerinde Michelin Power CL bezli lastik kullanılan makine, frenli 5,8 metre, frensiz ise 6,7 metreden dönebiliyor. Bu özelliğin, standart bir kazıcı- yükleyiciye göre yüzde 16 daha dar alanda manevra kabiliyeti sağladığı aktarılıyor.

Standart 3CX kullanan bir operatörün, 3CX Compact’ı kullandığında da konfor anlamında bir kayıp yaşamadığı belirtiliyor. Makine kompakt olmasına rağmen kabin olabildiğince geniş tutulmuş. Yeni jenerasyon olarak adlandırılan kabinde joystick kontrolü ve vites kolu, konfor ön planda tutularak yerleştirilmiş. Kullanım kolaylığı sunan servo kazıcı kontrolleri standart olarak sunuluyor. Ayarlanabilir süspansiyonlu operatör koltuğu, gün boyunca konforlu çalışma imkânı sunuyor. Düğmelerin ve göstergelerin standart 3CX’e kıyasla daha farklı olduğu ifade ediliyor. Sarsıntısız sürüş yükleyici süspansiyon sistemi, operatörün konforunu artırarak paralel ön kova kaldırma kollarıyla birlikte kovadaki yükün dökülmesinin de önüne geçiyor.

Zemin bozulmasına karşı kauçuk petler kullanılıyor

Makinenin Türkiye konfigürasyonunda şehir içindeki asfaltların zarar görmemesi ve zemine baskı uygulanmaması açısından stabilize ayakların altında kauçuk petler bulunuyor. 3CX’te plastik olan yakıt tankı, 3CX Compact’ta yerden yükseklikte avantaj sağlayabilmek adına metal olarak sunuluyor. Çalınmayı engellemek adına anahtar tip immobilizer de standart veriliyor.

3CX Compact’ın hedef müşteri kitlesi hakkında açıklamalar yapan Cihan Çolpan, “Dar alanlarda yol bakım, onarım, altyapı işleriyle uğraşan kamu kurumları ve özel kurumlar için ideal bir makine. Örneğin, yeni nesil otoparklarda 1CX’in kapasitesi yetmiyor, daha güçlü bir makineye ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca, nüfusun ve trafiğin yoğun olduğu bölgelerde 3CX gibi büyük makineler de problem demek. Çünkü makinenin belirli bir yerden sonra dönebilmesi için yolu kapatmanız gerekiyor. Bu noktalarda 3CX Compact avantaj sağlıyor. Öte yandan 3CX’e göre daha elektronik bir yapıya sahip olması, JCB’nin LiveLink isimli uydu takip sisteminden daha fazla veri alınmasını beraberinde getiriyor. Böylece makinenin performansını artırıcı öneriler sunmak kolaylaşıyor.” ifadelerini kullandı.

JCB 3CX Compact Teknik Özellikleri